Szkice historyczne - Jerzy Krzywaźnia: września 2017

9 września 2017

Miejscowosci naszego regionu - Klon

Początki Klonu sięgają XVIII wieku i są związane z tzw. kluczem kuźnickim.

W wieku XIX Kuźnica Grabowska jako osada przemysłowa, która z czasem nabrała też funkcji rolniczych stała się głównym ośrodkiem rozległych dóbr i „stolicą” klucza kuźnickiego. W Kuźnicy istniał zespół dworski z folwarkiem, gorzelnią, browarem i młynem. W roku 1830 obszar dóbr kuźnickich wynosił ok. 40000 m..p. w większości lasów. W folwarku było 12 domostw i 90 mieszkańców a we wsi 24 domy i 220 mieszkańców. W skład tych posiadłości wchodziły następujące wsie: Czajków, Głuszyna, Helena, Klon, Kraszewice, Kuźnica Grabowska, Mielcuchy, Muchy, Palaty, Salamony i Smolarnia.

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, tom IV, s. 158 wydawany w latach 1880-1914 przynosi następującą informacje o Klonie:

Klon, kol., powiat wieluński, gm. Kuźnica Grabowska, par. Kraszewice, Odl. 36 w. od Wielunia, ma 26 dm., 312 mk,, 38 osad, 1152 mr. gruntu.

Charakterystyka i historia wsi

Jest to dosyć duża wieś, rozrzucona wśród lasów. Dzieli się na następujące kolonie: Zadki, Klon, Niemce, Dziwińskie, Kopna i Studziańskie. Wg przekazu ustnego przed rokiem 1939 istniała kolonia Niedźwiadek licząca 12 domów. W czasie II wojny światowej została spalona przez Niemców.

Wyżej wymienione kolonie rozbudowały się na ziemiach, które przed rokiem 1927 należały do majątku Kuźnicy Grabowskiej, którego właścicielem był Oksner. W roku 1927 rolnicy nabyli ziemie na własność. W roku 1934 mieszkała w Klonie 1 rodzina żydowska, 1 rosyjska, 1 niemiecka i 1 francuska.

W latach 80-tych wioska Klon została połączona z Czajkowem drogą asfaltową. Uruchomiono komunikację PKS. W latach 90-tych wybudowano w Klonie wodociąg i przeprowadzono telefonizację. Dzięki temu życie mieszkańców stało się o wiele łatwiejsze.

Klon liczy obecnie około 900 mieszkańców.

Oświata
Do roku 1925 dzieci uczęszczały do szkoły podstawowej w Czajkowie. Chętnych uczyć się było bardzo niewielu. Ludność miejscowa w tych czasach nie odczuwała potrzeby kształcenia się, dlatego szkołę podstawową ukończyło zaledwie kilka osób. Początek istnienia publicznej szkoły podstawowej w Klonie datuje się od 1 października 1926 roku. Liczyła ona wówczas 95 dzieci i mieściła się w budynku prywatnym. W roku szkolnym 1934/35 była już w Klonie pełna szkoła podstawowa licząca 6 klas i 179 uczniów.

W tamtym czasie działała w Klonie tylko jedna organizacja społeczna tj. Straż Pożarna.

W czasie II wojny światowej Niemcy doszczętnie zniszczyli wszelkie zbiory znajdujące się w szkole podstawowej. Nie pozostało nic. Szkoła przestała istnieć. Przeżycia związane z II wojną światową sprawiły, że ludzie zaczęli zupełnie inaczej myśleć. Całkowicie zmienił się stosunek do nauki, zaczęto dostrzegać znaczenie szkolnictwa. Zaraz po zakończeniu różnych działań społeczeństwo Klonu z własnej inicjatywy zaczęło organizować nauczanie dzieci. W roku 1949 oddano do użytku nowy i wygodny budynek szkolny. Szkoła podstawowa funkcjonowała tutaj do reformy 1999 roku, kiedy to krótko funkcjonowało w tym budynku gimnazjum w Czajkowie.

Rzemiosło i handel

Podstawowe informacje dotyczące rzemiosła i handlu Klonie pochodzą z roku 1929.

Klon w 1929 roku liczył 781 mieszkańców. Handel bydłem prowadził tutaj Sz. Krowiarski a artykułami kolonialnymi A. Goldbart, C. Unikowska i M. Unikowska. Rzemiosłem trudnili się: A. Wróbel (cieśla), Fr. Baś (kowal), W. Gołdyn (krawiec), M. Pacyna (wiatrak).

Źródło: Księga Adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa; Annuaire da la Pologne (y Compris la V.L. de Dantzig) (1929) s.854

W okresie II wojny światowej działała tu grupa desantowa partyzantki radzieckiej ( artykuł z Czasu Ostrzeszowskiego 8.09.2010 s.13

Obiekty kultury sakralnej w Klonie
Klon w XVIII wieku należał do parafii Giżyce, od 1872 do parafii Kraszewice a od 1919 do parafii Czajków.
W 1963 roku po usunięciu religii ze szkół na terenie parafii Czajków powstały cztery punkty katechetyczne: m.in. w Klonie - w domu Józefa Błaszczyka.
W 1965 Józef Błaszczyk z Klonu przyjął święcenia kapłańskie i w parafii odbyły się Prymicje.
Ze względu na podeszły wiek proboszcza ks. Wodzisławskiego zadanie budowy kaplicy w Klonie otrzymuje wikariusz ks. Stanisław Mędera. Podczas wizytacji biskupiej w dniach 9-10 mają 1977 roku mogł pochwalić się kaplicą w stanie surowym, przykryta dachem, wytynkowaną i wybiałkowaną z instalacją elektryczną. Kaplica otrzymuje tytuł św. Antoniego przez ks. Bp. Franciszka Musiela.