Strony

4 września 2025

Ks. Jan Jagiełło (1903–1977) – proboszcz giżycki, więzień niemieckiego KL Stutthof

 


Śp. ksiądz Jan Jagiełło urodził się 5 stycznia 1903 w Sułkowicach jako syn Józefa i Natalii z domu Błaszczyk. Święcenia kapłańskie przyjął 22 czerwca 1930 roku, a następnie pełnił posługę duszpasterską jako proboszcz w parafii Ostrowite (pow. lipnowski, diecezja włocławska).

We wrześniu 1939 roku, niedługo po wybuchu II wojny światowej, został aresztowany 15 września w Ostrowitem i osadzony w Forcie VII w Toruniu. Po krótkim zwolnieniu w październiku 1939 roku ponownie trafił do więzień i aresztów: w Lipnie, ponownie w Toruniu (Fort VII) oraz w Malborku.
Na początku grudnia 1944 roku został deportowany do obozu koncentracyjnego Stutthof, gdzie otrzymał numer więźnia P 04325. Podczas ewakuacji więźniów obozu w kwietniu 1945 roku został przewieziony do Neustadt, gdzie 3 maja 1945 roku wyzwoliły go oddziały brytyjskie.



Po wojnie powrócił do pracy duszpasterskiej w diecezji włocławskiej. Był inicjatorem budowy koscioła w Dębiczu oraz proboszczem parafii Giżyce. Zmarł 29 grudnia 1977 roku w wieku 75 lat i został pochowany na cmentarzu parafialnym w Giżycach.


Tablice nagrobne

Kontekst historyczny: KL Stutthof

Obóz koncentracyjny Stutthof powstał we wrześniu 1939 roku jako miejsce internowania dla ludności polskiej z Pomorza i Wolnego Miasta Gdańska. Z czasem stał się jednym z największych i najbardziej brutalnych obozów niemieckich – więziono tam ponad 110 tysięcy osób z całej Europy, z czego ponad 65 tysięcy zginęło. Stutthof był symbolem eksterminacji polskiej inteligencji, duchowieństwa i osób działających w ruchu oporu.

Źródła:

  • Wiktor Jacewicz, Jan Woś, Martyrologium polskiego duchowieństwa rzymskokatolickiego pod okupacją hitlerowską w latach 1939–1945, t. 4, ATK, Warszawa, 1978

  • Kronika Diecezji Włocławskiej, 1978, s. 190–191

  • e-Cmentarze, Parafia Giżyce

  • KZ-Gedenkstätte Stutthof, Arolsen Archives