Ks. Bonawentura Pawliński proboszcz parafii Kraszewice (1872-1881)

Cykl - Proboszczowie parafii Kraszewice. Odcinek 2.
Ks. Bonawentura Pawliński.
Pochowany prawdopodobnie w tej samej kaplicy co poprzedni proboszcz ks. Malinowski. Był proboszczem w Kraszewicach przez 9 lat. U schyłku swojego życia przez 4 lata był sparaliżowany.
 Urodził się w Wieluniu 13 lipca 1813 r. w rodzinie mieszczańskiej. Ojciec był kuśnierzem.

Wykształcenie początkowo odbierał w szkole prowadzonej przez księży pijarów w Wieluniu. Tą edukacje zakończył w 1830 roku. W 1832 roku wstąpił do seminarium diecezjalnego we Włocławku. Wyświęcony na kapłana w 1837 roku. Był to pierwszy kapłan, którego wyświecił ks. Bp Tomaszewski w swojej diecezji, w tym celu został umyślnie zatrzymany przez profesorów w seminarium. Po wyświeceniu przez pół roku pracował jako wikariusz w parafii iwanowickiej pod Kaliszem. Już w 1838 otrzymał probostwo w sąsiadującym z Iwanowicami, Stawie. Tak szybkie mianowanie proboszczem zawdzięczał łagodnemu usposobieniu, pilności w pracy i dbałości o porządek. Probostwo w Stawie było oparte jedynie na dochodach z gruntów rolnych, a zarówno kościół, plebania jak i budynki gospodarcze były bardzo zaniedbane. W ciągu pierwszych siedmiu lat skupił na pracy duszpasterskiej ale również naprawił kościół (przekładając dach) a wnętrze oczyścił, wybielił i wyposażył w niezbędne sprzęty. Wzniósł także murowaną dzwonnicę, otoczył murem cmentarz. Przy kościele wybudował także nowy murowany szpital i wyprosił u brata arcybiskupa Wolickiego fundusz na utrzymanie dwóch ubogich. Następnie przystąpił do budowy od podstaw nowych budynków gospodarczych i plebani i urządzenia sadu przy niej. Grunta plebańskie rozproszone w 40 kawałkach, droga dobrowolnych umów scalił w trzy pola. Wszystkie te dzieła nie byłyby możliwe beż życzliwej pomocy parafian w Stawie, u których ks. Pawliński pozostał w życzliwej pamięci. Udowodnili to licznie przybywając na pogrzeb kapłana do Kraszewic. Wszystkie dzieła ks. Pawlińskiego zasługują na szczególną uwagę zarówno ze względu na nieprzychylny stosunek władz do wydawania pozwoleń  na budownictwo kościelne jak również biednych parafian i niezamożne tamtejsze dwory. Posługę w Stawie pełnił 19 lat. Później krótko w 1858 był proboszczem w Kole.

Jego praca znajdowała uznanie władz kościelnych. W roku 1848 ks. Bonawentura Pawliński został przez biskupa Tomaszewskiego mianowany kanonikiem honorowym kaliskim. W roku 1857 biskup Marczewski zaszczycił go kanonia gremialną kolegiaty kaliskiej a w roku 1863 prałaturą tejże kolegiaty. W roku 1855 ks. Pawliński został asesorem konsystorza kaliskiego a później jego surogatem. Z kolei biskup Popiel zaszczycił go w 1878 r. prałaturą archidiakona kolegiaty.

Ks. Pawliński pełnił także do 1857 r. pełnił obowiązki dziekana dekanatu stawskiego a do 1862r. dekanatu kaliskiego. W 1871 był proboszczem w Chełmcach pod Kaliszem.
 Od 1872  obejmuje urząd proboszcza w Kraszewicach. Ostatnie 4 laty tej posługi przeżył sparaliżowany. W tych trudnych chwilach pomoc niósł mu jego młodszy brat ks. Konstanty Pawliński, proboszcz w Brzeźnie w dekanacie sieradzkim.

Bonawentura Pawliński, prałat, archidiakon kolegiaty kaliskiej, sędzia surogat konsystorza kaliskiego zmarł w 68 roku życia i 44 roku kapłaństwa 20 października 1881w Kraszewicach. Pogrzeb odbył się 23 i 24 października 1881 przy licznym udziale duchowieństwa i parafian.

Ilustracja u góry posta dotycząca przekazania parafii ks. Pawlińskiemu pochodzi z Akt Konsystorza Generalnego Kaliskiego ( 5 sierpnia 1872)

Pozostałe źródła



 

 Births (Akta urodzeń) 1812-1813 Kolegiata Wieluń s. 73 i 74

Akt zgonu ks. Bonawentury Pawlińskiego Z-156 USC Kraszewice

Bibliografia biogramu :

Przegląd Katolicki. 1881.11.17 R.19 nr 46  s. 750-751
Elenchusy: W-1849, 1872

Wiek : gazeta polityczna, literacka i społeczna. R. 10, 1882, nr 47

W tym samym roku parafianie z Kraszewic żegnali etatowego wikariusza ks. Maurycego Majorowicza lat 54 (Z-137/1881 USC Kraszewice).

Ks. Wawrzyniec Roch Malinowski proboszcz parafii Kraszewice (1867-72)

STARANIA TROSKI ZAWODY TU SWOJE KOŃCZĄ SWOBODY 

 kaplica cmentarna na cmentarzu w Kraszewicach 
 

Ostatni cykl przed wakacjami.

Proboszczowie parafii Kraszewice. Kapłani towarzyszyli życiu lokalnej społeczności będąc jej przewodnikami i duchowymi opiekunami.
Odcinek 1. Ks. Wawrzyniec Roch Malinowski –  pierwszy proboszcz samodzielnej parafii Kraszewice (od 1867). Pod koniec jego życia; w 1871r. kościół w Kraszewicach został odnowiony i ustanowiono następujące odpusty: Aniołów Stróżów, Św. Katarzyny i Św. Rocha. Od 1872 był prałatem Kolegiaty Kaliskiej i archidiakonem Konsystorza Generalnego. 

 Urodził się we wsi Kokoszki pod Błaszkami, z Jana i Juljanny z Leśniewskich Malinowskich.  Nauki pobierał w szkołach publicznych u OO. Bernardynów w Warcie, a następnie w Kaliszu. 13 września 1832 r. wstąpił do Seminarium Diecezjalnego we Włocławku. Tutaj otrzymał klerycką tonsurę i mniejsze święcenia (8 kwietnia 1833) od ks. Franciszka Pawłowskiego, biskupa Dulmeńskiego, wówczas sufragana i administratora diecezji Płockiej. Ukończywszy trzyletni kurs studiów teologicznych, przyjął w Płocku: subdiakonat 22, diakonat 25 i prezbiterat 29 marca 1835 r. z rąk ks. Wincentego Plejewskiego, biskupa Lingoneńskiego, sufragana płockiego. Już jako kapłan objął wikariat przy kościele w Brzeźniu, dekanacie sieradzkim dokąd otrzymał tytuł kanoniczny na wyższe święcenia. Zostawał na tej posadzie 14 lat, przy czym czas jakiś spełniał także obowiązki administratora pobliskiej parafii we wsi Klonowa. W 1854 r. przeszedł na probostwo do Giżyc, z filia Kraszewice. 

Ks. Wawrzyniec Roch Malinowski gdziekolwiek zostawał, umiał zjednać sobie miłość i przywiązanie. Już w seminarium pozyskał serca swoich profesorów i współkolegów.
W Kraszewicach urządził dla siebie plebanię natomiast w Giżycach dom plebański oddał w całości wikariuszowi. W r. 1866 przy regulacji duchowieństwa katolickiego w Polsce, w Kraszewicach ustanowiono oddzielną parafię, którą zarządzał właśnie do r. 1872 ostatni przysięgły proboszcz giżycki ks. Wawrzyniec Malinowski. Był zatem pierwszym samodzielnym proboszczem parafii Kraszewice (od 1867). Zasługi księdza znalazły uznanie władzy diecezjalnej, która go obdarzyła kanonią, następnie prałaturą kolegiaty oraz powierzyła mu urząd asesora generalnego konsystorza
w Kaliszu. Pod koniec jego życia; w 1871r. kościół w Kraszewicach został odnowiony i ustanowiono następujące odpusty: Aniołów Stróżów, Św. Katarzyny i Św. Rocha.

Ks. Malinowski zmarł 17 lutego 1872 w wieku 62 lat, zaledwie po kilku dniach  nagłej
 i ciężkiej choroby.  

 

Donosząc o śmierci ks. Malinowskiego, Kaliszanin nr 15 wyraził wówczas powszechną opinię: „Był to kapłan wzorowy, człowiek zacny i światły, to tez zgon jego przyjęto w ogóle z wielkim smutkiem”. (Kaliszanin : gazeta miasta Kalisza i jego okolic. R.3, № 15 (20 lutego 1872)

Ks. Waezryniec Malinowski został pochowany 21 lutego 1872 r w kaplicy na cmentarzu
w Kraszewicach 

 tablica nagrobna

kaplica nagrobna

Bibliografia biogramu:

Rocznik religijny wyznań chrześcijańskich w Królestwie Polskiém: na rok 1847

Przegląd katolicki nr 12/ 1872 z 9/21 marca 1872, Tom 10 1872 (poniżej)

Stuletnie pamiątki szkolne (1920)

Stuletnie pamiątki szkolne (1920) dotyczące dozoru szkolnego adresowane do Leona Nalepy będące w posiadaniu p. Urszuli Chowańskiej. Wpisują się świetnie w ideę istnienia Muzeum Oświaty im. prof. Mariana Falskiego w Kuźnicy Grabowskiej. Jest to okólnik Rady Szkolnej Okręgu wieluńskiego ks. W. Przygodzkiego  w sprawie organizacji szkół. Podziękowania za ich udostępnienie dla p. Artura Chowańskiego.

 Karta pocztowa z 1933

Ks. Jan Cesarz - pobyt w Kraszewicach

W parafii Kraszewice posługiwali kapłani nietuzinkowi. Często jako wikariusze mieli duży wpływ na życie miejscowej społeczności. Takim był ks. Jan Cesarz pełniący funkcje wikariusza w latach 1903-1906. W latach późniejszych pełnił szereg wysokich funkcji kościelnych  m.in wikariusza generalnego diecezji łódzkiej. Poniżej prezentuje wspomnienia rodzinne dotyczące jego pobytu w Kraszewicach.

Kraszewice to dawna filia parafii Giżyce, gm. Skrzynki. Wieś składała się z kilku kolonii i liczyła około 2500 mieszkańców. Kościół z cegły czerwonej o trzech nawach, pokryty blachą cynkową.
Dla chętnych do nauki ks. Jan Cesarz zorganizował szkółkę. Korzystali z niej Józef i Franciszek Adamus z Głuszyna, Józef Wątroba i Józef Głowinkowski z Kraszewic oraz młodszy brat księdza, Józio.
Uposażenie roczne ks. Jana wynosiło 200 rubli. Ks. Jan za własne pieniądze sprowadzał książki religijne i różańce. Zachęcał wiernych, aby je nabywali. Na majowych nabożeństwach czytał parafianom fragmenty książki pt.: „Pielgrzymka do miejsc cudownych Matki Bożej w Polsce" - ks. Grzegorza Augustyniaka.
Uzyskawszy zgodę proboszcza ks. Gutmana, ks. Jan zbierał dobrowolne ofiary, a gdy zebrał 250 rubli zakupił srebrną puszkę do komunii świętej. Natomiast za otrzymane ofiary od małżonków Jangar z Czajkowa kupił kielich ze srebra, złocony, z trzema emaliami. Parafianie zgłaszali do ks. Jana wiele intencji mszalnych.
Na skutek wojny Rosji z Japonią po 1905 roku uciemiężone narody zaczęły nieco swobodniej oddychać, było już mniej utrudnień dla Kościoła i seminariów duchownych.
Zimą 1905 roku ks. Jan otrzymał depeszę o chorobie ojca w Winownie. Gdy ks. Jan dotarł do Winowna już zdrowie ojca poprawiło się. Powrót do Kraszewic był utrudniony, ponieważ w tym czasie koleje strajkowały.
Latem 1905 roku ks. Jan zamówił fotografa w Częstochowie, aby przybył do Winowna i zrobił zdjęcia dla całej rodziny. Zdjęcia te stanowią bardzo cenną pamiątkę. W 1906 roku w czasie wizytacji kanonicznej bp Zdzitowiecki wysoko ocenił pracę ks. Jana nad przygotowaniem dzieci do I spowiedzi i Komunii św. W obecności ks. proboszcza Gutmana powiedział do ks. Jana: „A teraz pójdziesz do Bogdanowa,tam oddaję ci administrację parafii."
Chrześniak ks. Jana Cesarza pochodzący z Głuszyna został księdzem w 1934 roku. W czasie jego prymicji na Jasnej Górze grała orkiestra od ks. Jana, ze Zgierza. Zaś ks. Jan osobiście asystował przyprymicji

Żródło
http://ksjan.republika.pl/kraszewice.html ( obecnie strona nie jest aktywna)
( w tekście mowa o Głuszynie k/Kraszewic i ks. Władysławie Adamusie  - wyjaśnienie autora bloga)

Zdjęcie ks. Jana Cesarza z okresu probostwa w katedrze łódzkiej 1936 – 1941:   Co w katedrze? Parafia Archikatedralna Duszpasterstwo Kancelaria parafialna W życiu kapłana, jak i każdego chrześcijanina, najważniejsza jest miłość

o ks. Janie Cesarzu także
Pamięci ks. prał. Jana Cesarza
KSIĄDZ JAN CESARZ (1880 – 1942)

Aptekarze w Kraszewicach przed II wojną światową

Apteka istniała w Kraszewicach już przed I wojną światową. Informacje na ten temat znajdujemy w Kalendarzu Kaliskim na rok 1914 s. 172. Aptekę w Kraszewicach prowadził wtedy Teodor Łempicki ( ur. 1877,  praktyka famaceutyczna od 1902).

Informacje na temat kraszewickich aptekarzy dwudziestolecia międzywojennego możemy odnaleźć w cyklicznej pozycji: Urzędowy spis: lekarzy, lekarzy-dentystów, farmaceutów, felczerów, pielęgniarek, położnych, uprawnionych i samodzielnych techników dentystycznych 

Co najmniej od 1928 do 1931 aptekę w Kraszewicach prowadził Ignacy Paszyn (ur. 1879 a praktykujący od 1909 roku). Zarządzającym apteką i jej właścicielem był Zygmunt Rózycki , ojciec słynnego polskiego kryptologa Jerzego Rózyckiego. Zygmunt Różycki zmarł w tym samym roku w Kraszewicach i został pochowany na miejscowym cmentarzu. Wiecej na temat tej postaci możemy przeczytać w artykule p. Elżbiety Szczuki Pochodził z ciekawej rodziny

a także na blogu Związki ze słynnym Kryptologiem

 Potwierdzenie znajdujemy także w Kalendarzu Farmaceutycznym na rok 1928.

  Źródło: https://jbc.bj.uj.edu.pl/Content/628324/0004_NDIGCZAS034682_96631538.pdf

W 1931 roku najbliższe apteki funkcjonowały wtedy w następujących miejscowościach:

Lututów, p. wieluń., (w.), Wyganowski Józef

Grabów, p. kępiński., (n.), Luborzewski Bolesław

W 1935 r. aptekę w Kraszewicach prowadził Witold Buźkiewicz (ur. 1890r.,  praktykę apteczną prowadził od 1928 roku) . Oprócz działalności farmaceutycznej pełnił szereg funkcji społecznych. Był skarbnikiem Ochotniczej Straży Pożarnej w Kraszewicach, należał do koła miejscowego Ligi Ochrony Powietrznej Państwa oraz gminnego oddziału Powiatowego Komitetu Pomocy Ofiarom Powodzi, którego był skarbnikiem. Przed 1939 r opuścił Kraszewice i prowadził aptekę w miejscowości Michałowo. Powtórnie obejmuje aptekę Ignacy Paszyn.

Informacje na temat Witolda Buźkiewicza m.in  z pozycji:

Wilczyński Władysław, Informator wieluński, data powstania dokumentu: 1935, adres wydawniczy: Wieluń : [s.n.], 1935 (Wieluń : J. Jędrzejewski)