Raporty z okresu powstania styczniowego

W nawiazaniu do jutrzejszej rocznicy bitwy pod Kuźnica Grabowską 

Patrol powstańczy - obraz Maksymiliana Gierymskiego, Autor - Wikipeda/CC

Raport wójta gm. Ostrów Kaliski do Naczelnika Powiatu Kaliskiego o pobycie powstańców i rekwizycji przeprowadzonej przez powstańców na probostwie

Ostrów Kaliski 14/26 II 1863

Nr 125. Po kilkudniowej niebytności powstańców w okolicy gminy tutejszej, a mianowicie Kuźnicy Grabowskiej, z liczby kilkudziesięciu składających się, gdzie i w gminie tutejszej częściowo to jest dwóch lub trzech osób okazują, o czym niżej podpisany ma zaszczyt donieść Wielmożnemu Naczelnikowi Powiatu, przy dołączeniu kopii odezwy ks. proboszcza parafii Kraszewice i Giżyce o zabranej spiżarni do żywności i parę koni z wozem.

Jednocześnie zdano raport Jaśnie Wielmożnemu Naczelnikowi Wojennemu.

NPK, sygn. 804, k. 483-483v, oryg., rkps.

1. Spiżarnia – tu domowe zapasy żywności.

Raport Naczelnika Powiatu Kaliskiego do Gubernatora Cywilnego Warszawskiego o pojawieniu się powstańców w okolicach Kuźnicy Grabowskiej

Kalisz 15/27 II 1863

Nr 4597. Na zasadzie raportu wójta gminy Ostrów Kaliski mam honor J. W. Gub[ernatorowi] Cyw[ilnemu] donieść, że obecnie w gminie tej częściowo po kilku pojawia się powstańców uzbrojonych, którzy w liczbie kilkudziesięciu przebywają, głównie w okolicy dóbr Kuźnica Grabowska w powiecie wieluńskim. Nadto powstańcy ci proboszczowi parafii Kraszewice i Giżyce zabrali spiżarnię i parę koni z wozem, jak dołączone w kopii zawiadomienie tegoż proboszcza przekonywa.

NPK, sygn. 804, k. 484, minuta, rkps.

1. Pod Kuźnicą Grabowską 26 II 1863 r. doszło do starcia oddziału Józefa Oksińskiego z przeważającymi siłami rosyjskimi. W czasie odwrotu powstańcy stracili 11 zabitych i 20 rannych (por. J. Oksiński „Wspomnienia z powstania polskiego 1863-1864”, Warszawa 1965, s. 93-99"

Żródło: MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE DO DZIEJÓW POWSTANIA STYCZNIOWEGO W ZASOBIE ARCHIWUM PAŃSTWOWEGO W KALISZU Wybór i opracowanie Grzegorz Waliś

Wspomnienie Ireneusza Janasa (1936 - 2019) - wybitnego muzyka rodem z Czajkowa

Ireneusz Wincenty Janas urodził się w Czajkowie 5 kwietnia 1936 roku jako syn Franciszka Janasa 
i Pelagii z Zapolnych. W miejscowym kościele został ochrzczony 31 maja 1936.

W roku 1942 wraz z rodzicami Pelagią i Franciszkiem oraz młodszym rodzeństwem tj. siostrą Magdaleną ur 1938 (lat 4) i bratem Grzegorzem ur. 1941 (lat 1) zostali przymusowo wysiedleni do Niemiec, Jako 6-cio letni chłopiec opiekował się młodszym rodzeństwem podczas gdy rodzice pracowali w majątku Niemca o nazwisku Weber. Rok później, w roku 1943 na świat przyszła najmłodsza siostra Anna, w miejscowości GORKAU gdzie mieszkała i pracowała rodzina Janasów. (Porodu nie chciała odebrać żadna Niemka,  Franciszek jechał szybko rowerem szukać polskiej akuszerki). Podczas, gdy rodzice ciężko pracowali w polu, dzieci były często zdane same na siebie. Starsze rodzeństwo opiekowało się malutką Anną, która zamiast w  łóżeczku leżała w koszu na bieliznę. Ireneusz jako tak młode dziecko wykazywał się niezwykłą dojrzałością i inteligencją. Jako 6/7 letni chłopiec znał już wtedy język niemiecki ze słyszenia i przekazywał rodzicom usłyszane w niemieckim radiu wiadomości dotyczące wojny.  W roku 1945 cała rodzina wozem konnym ciągniętym przez woły  wróciła do Polski do miejscowości Czajków do pozostawionego przed wysiedleniem domu. 

Od najmłodszych lat wykazywał się talentem muzycznym, który prawdopodobnie odziedziczył po swojej mamie Pelagii Janas z domu Zapolnej, która należała do chóru kościelnego w Czajkowie i  wykonywała tam partie solowe. Ponadto Ireneusz posiadał "słuch absolutny", który posiada jedynie kilka procent ludzi na świecie, 

 W klasie VI w 1949 roku brał czynny udział w Orkiestrze Strażackiej wraz ze swoimi wujkami z których troje było z rodziny Ciochoszów: Stefan, Jan, Eugeniusz, Tadeusz Zapolny i Adam Borecki (pierwszy z lewej). Na załączonym zdjęciu chłopiec pierwszy po prawej ułożony na ziemi to Ireneusz. (10.IV 1949)

Po ukończeniu Szkoły Podstawowej podjął naukę w Liceum Muzycznym w Łodzi. Ukończył w latach 1955-1960 Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną we Wrocławiu i otrzymał tytuł dyplomowanego  artysty muzyka na puzonie, w latach 1960-1963 również PWSM otrzymał tytuł Magistra Sztuki, specjalizacja: Prowadzenie Zespołów Wokalno- Instrumentalnych.  

Podjął pracę w Filharmonii Wrocławskiej. Jego instrumentem zawodowym był puzon. Brał udział w licznych koncertach zagranicznych i krajowych. 

Na zdjęciu z koncertu Ireneusz jest w drugim rzędzie, pierwszy z lewej. 

Zawsze z sentymentem wspominał swój rodzinny Czajków. Interesowały go losy orkiestry dętej w Czajkowie. Był osobą skromną, nigdy nie chwalił się swoimi sukcesami. Całe życie poświęcił muzyce, która była jego powołaniem. 

Z kolegami z filharmonii, prawdopodobnie po koncercie, Ireneusz pierwszy z prawej 

Chętnie wracał do Czajkowa, gdzie odwiedzał swoją siostrę Annę Trzeciak. Zajmował się ogródkiem, gdzie zawsze miał piękne owoce i warzywa.  Znajdował także upodobanie w grzybobraniu. 

Zmarł 26.09.2019 r. Miał żonę Hildegardę Naczyńską- Janas i dwie córki: Alicję i Gabrielę.  

Upamiętnienie

10 czerwca 2022, w związku z 75 rocznicą powstania szkoły muzycznej odbyła się uroczystość odsłonięcia pamiątkowej tablicy w sali koncertowej, której nadano imię "Ireneusza Janasa". Uczestnicy wydarzenia zapoznali się również z  prezentacją ze zdjęciami i wspomnieniami o Ireneuszu Janasie. To duże wyróżnienie dla urodzonego w Czajkowie muzyka, którego nie miał okazji  dożyć. 

Poniżej zdjęcia z uroczystości 

Na zdjęciu wdowa po Ireneuszu, Hildegarda Janas

Treść tablicy 

Ireneusz Janas był puzonistą, nauczycielem Państwowej Szkoły Muzycznej II stopnia im. Ryszarda Bukowskiego we Wrocławiu w latach 1964-2004. Zapamiętany został jako oddany pedagog i wieloletni wicedyrektor szkoły oraz zasłużony działacz kultury. 

Poniżej odznaczenia, którymi został uhonorowany.

Serdeczne podziękowania za podzielenie się materiałami dla córki Ireneusza Janasa,  p. Gabrieli  Mohlek oraz p. Igi Włodarczyk.

Rabunek i zbrodnia - Mielcuchy 1884

Za każdą sprawą kryminalną stoi ludzka tragedia. Przypadek dotyczy Mielcuch i roku 1884.

Źródło: Kaliszanin, gazeta miasta Kalisza i okolic, 25 kwietnia 1884, s.2

Historia drugiej i trzeciej światyni w Kraszewicach

Część druga - m.in. o tym jak budowano kraszewicką świątynie w 140 lat temu.

Źródło: Kaliszanin, gazeta miasta Kalisza i okolic, 15 grudnia 1885, s.2