Stefan Cyprian Zabłocki (1826-1869) biogram carskiego katorżnika rodem z naszego regionu

               W związku ze zbliżającą się 150 rocznicą powstania styczniowego i odnalezieniem nowych materiałów zamieszczam roboczy biogram, pokazujący przykład skomplikowanych losów Polaków.

Był synem moich 3 x  pradziadków Idziego i Zuzanny Zabłockich.

syn węglewickiego ekonoma

Stefan Cyprian Zabłocki urodził się jako drugie dziecko Idziego Zabłockiego ekonoma w Węglewicach i Zuzanny z Sałeckich. Przyszedł na świat w Kierznie 17 sierpnia 1826, gdzie jego dziadkowie Mateusz Sałecki i Helena z Krobanowskich byli ekonomami. Chrztu odbytego 20 sierpnia 1826 udzielił ksiądz Aleksander Głowinkowski. Chrzestnymi Stefana Cypriana byli Józef Czaplicki plenipotent i Marianna Kowalska panna dziedziczka. Idzi po ślubie nadal pracował jako ekonom w Węglowicach. Natomiast Zuzanna mieszkała przy rodzicach w Kierznie; czyli małżonkowie mieszkali na terenie dwóch różnych zaborów.

„w kuźnickim dworze” i  „ na michałowskim folwarku”

Jednak już 1 sierpnia 1827 znajdujemy Zabłockich w Kuźnicy Grabowskiej, gdzie obejmują posadę Ekonoma dworu Kuźnicy Grabowskiej u Wielmożnej Marianny Wierzbickiej Posesorki Dóbr Kuźnickich. 

W kuźnickim dworze przychodzi na świat rodzeństwo Stefana Cypriana: Franciszek Wincenty (5 kwietnia 1829),  Marianna (6 marca 1831),  Ludwik Karol (18  marca 1834r). W indeksach akt metrykalnych parafii Kraszewice Franciszek Wincenty, Mariana oraz Ludwik Karol zaznaczeni są jako Urodzeni a rodzice jako szlachetni.

W roku 1835 znajdujemy Zabłockich na folwarku w Michałowie. Idzi jest tam pachciarzem (zapisane to określenie zostało w aktach w formie pakciarz), to daw. człowiek trzymający coś w pachcie; dzierżawca.

 Idzi Zabłocki przejął od Wierzbickich posesorów dóbr Kuźnica Grabowska w dzierżawę odległy o 6 km od Kuźnicy Grabowskiej folwark (lub jego część) w Michałowie.
            W wieku 10 lat Stefan Cyprian stracił ojca. Idzi Zabłocki zmarł 22 lipca 1836 roku w Folwarku Michałów.  24 lipca 1836  pochowano Idziego na Cmentarzu Parafialnym w Kraszewicach.

Już po śmierci Idziego na świat przyszło ostatnie dziecko – Teodor. Teodor żył zaledwie 9 miesięcy. Zmarł 18 maja 1837 roku. Matka Stefana Cypriana, Zuzanna po śmierci męża prowadziła samodzielnie folwark.

Jednak już w 5 maja 1839 r, powtórnie wychodzi za mąż za Jana Majchrowskiego młodszego od siebie o 10 lat kowala z czajkowskiej huty. W 1841 Majchrowscy przenoszą się do Czajkowa. W latach następnych przychodzi na świat przyrodnie rodzeństwo naszego bohatera: Świątek Konstancja (*22-01-1840 - +20-11-1859), Bronisława, Anna  (*08-05-1841 - +03-01-1842), Władysława, Paulina (*14-12-1842 - +17-04-1844), Józef (*02-04-1845 - +), Stanisław (*02-04-1847 - +)

Starsza siostra Franciszka Mariana Zabłocka (ur. 3 października 1824 w Kierznie) już tylko jako sławetna (?)  wychodzi za mąż za sławetnego Józefa Kossa (później Korba) pochodzącego z Dankowa czeladnika fabryk żelaznych w Kuźnicy Grabowskiej. Określenie „sławetny” było  zarezerwowane dla mieszczan. Franciszka Marianna w dniu ślubu (9.11.1843) mieszkała przy rodzicach w Czajkowie. Można założyć że Stefan Cyprian był Czajkowie na weselu swojej starszej siostry. Nie poszedł jednak drogą zawodową swojego ojczyma i szwagra.

Nie wiemy co Stefan Cyprian robił w latach 40-tych i czy pozostał w Czajkowie przy matce i ojczymie, który do 1844 był kowalem czajkowskiej huty a później karczmarzem.  Być może do fachu cukierniczego pokierował go wujek Józef Wojciech Sałecki, który w 1845 wylegitymował się ze szlachectwa. Być może przebywał u dziadków, którzy żyli jeszcze w 1839 w Młogoszynie. W 1848 umiera w Czajkowie matka Zuzanna (prawdopodobnie w trakcie epidemii cholery).

                                        „cukiernie utrzymujący”

Wiemy że prawdopodobnie w 1851r. Cyprian (już tylko jednego imienia) zawarł związek małżeński z urodzoną w Tykocimiu  Emilią Perkowską (*1834 - +27-01-1858). Jest wtedy cukiernikiem w Warszawie na ulicy Elektoralnej nr 765. Z małżeństwa tego urodziła się czwórka dzieci: Stanisław, Cyprian (*03-04-1852 - +13-12-1895),  Michalina, Justyna (*27.09.1853 -+1949), Józef (*01-1855 - +25-09-1859), Bronisława, Józefa (*01-09-1856 - +) oraz bezimienna córka  (*27-01-1858 - +27-01-1858). Żona Emilia zmarła podczas ostatniego porodu. W 1854 roku mieszkał w kamienicy Kacpra Makowieckiego w Warszawie na ulicy Elektoralnej nr 765. Kamienicę zamieszkują rzemieślnicy miejscy i urzędnicy.

Drugie małżeństwo zawarł 19 czerwca 1859 w Warszawie z Katarzyna, Barbarą Zajkowską  (*około 1836 - + po 11-09-1877). Z tego związku urodziło się troje dzieci: Józef, Cyprian (*31-03-1860 - +22-08-1862), Emilia, Katarzyna (*30-06-1861 - +), Marianna, Katarzyna (*1863 - +02-03-1950).

„ukrywał zabójców Felknera, których znał osobiście”

W latach 60-tych Cyprian działał w organizacji narodowej. 20 listopada 1862 spiskowcy przeprowadzili udaną akcję likwidacji Pawła Felknera, naczelnika tajnego wydziału kancelarii namiestnika. Był to pierwszy zamach, jakiego dokonali sztyletnicy - funkcjonariusze żandarmerii narodowej. Cyprian Zabłocki w okresie powstania zbierał fundusze dla powstańców udających się na pole walki, a oprócz tego ukrywał zabójców Felknera, których znał osobiście. Wyrokiem Audytoryatu Polowego z 26 sierpnia 1865 został skazany na katorgę czyli ciężkie roboty w fabrykach na okres 6 lat. Po okresie terminowych po upływie czasu oznaczonego w wyroku miał ulec dodatkowemu dożywotniemu osiedleniu na Syberii.

Nie dożył końca kary. Zmarł w wieku 43 lat w Jekaterynburgu, w obwodzie świerdłowskim 2 października 1869r .

            Owdowiała Katarzyna wyszła za mąż powtórnie za Aleksandra Młodzianowskiego 29 maja 1872 roku.

Bibliografia:

Powstanie styczniowe : wyroki Audytoryatu Polowego z lat 1863, 1864, 1865 i 1866, autor Cederbaum, Henryk (1863-1928),  s.312

Wybrane źródła:

·         Akta metrykalne parafii rzymskokatolickiej św. Józefa i Wszystkich Świętych w Myjomicach, Księga urodzeń, akt chrztu nr 34 z 1826 r. Stefana Cypriana Zabłockiego, (Archiwum Państwowe w Poznaniu, Dokumentacja aktowa, Z zespołu: Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej Myjomice (pow. kępiński), sygn. 53/3410/0/6/9)

·         

·         Akta metrykalne parafii rzymskokatolickiej św. Andrzeja w Warszawie, Księga zejść, akt zgonu nr 196 z 30.04.1872 r. Stefana Cypriana Zabłockiego:  
      196 /Warszawa
Wydarzyło się w Warszawie 17*(30) kwietnia 1872 roku o godzinie 10-ej rano. Stawili się: Franciszek Kublicki Urzędnik Warszawskiego Magistratu i Ildefons Chominski, były Urzednik Warszawskiego Magistratu pełnoletni zamieszkujący w Warszawie i na podstawie pisma Carskiego Prokuratora przy Warszawskim Trybunale Cywilnym wystawionym 18 kwietnia bieżącego roku z numerem 213, a również za postanowieniem wyniku śledztwa Sądu II Okręgu Warszawskiego Sądu Pokoju z 12(24) kwietnia bieżącego roku z numerem 167 w oparciu o 94 Paragraf Cywilnego Kodeksu (Królestwa) Polskiego; - oświadczyli, iż 19 września (2 października) 1869 roku w mieście Ekaterinburg Permskiej Guberni zmarł Cyprian Zabłocki (Cypriyan Zabłocki) cukiernik lat 47 liczący – urodzony we wsi Kierzno w Wielkim Księstwie Poznańskim – syn nieżyjących Izydora i Zuzanny urodzonej Soleckie małżonków Zabłockich – pozostawiwszy po sobie owdowiałą małżonkę Katarzynę urodzoną Zajkowską(?). Akt niniejszy po przeczytaniu, przez świadków podpisany został.
Ks. Stanisław Lipinski za Proboszcza oraz Ildefons Chominski i Franciszek Kublicki

Więcej o zamachu: http://pl.wikipedia.org/wiki/Sztyletnicy