Strony

Kraszewickie i giżyckie nagrobki z historią

Kraszewickie nagrobki z historią (1) - ks. Piotr Gutman (1857-1907)


Piotr Gutman urodził się 26 VI 1857. Polak. Ukończył gimnazjum w Ostrowie Wielkopolskim.  Po ukończeniu seminarium włocławskiego 29 lutego 1880 r. przyjął święcenia kapłańskie z rąk biskupa Chościak - Popiela. Następnie został skierowany do pracy duszpasterskiej jako wikariusz w następujących parafiach: Warta, Tuszyn (1881), Włocławek (1882), i Piotrków Trybunalski (1883). Na ostatnim wikariacie w 1883 r. przejął także obowiązki notariusza w miejscowym konsystorzu z uposażeniem 150 rubli. Po trzech latach pracy na wspomnianym stanowisku swoje obowiązki przekazał drugiemu wikariuszowi parafii piotrkowskiej. 1 marca 1886 r. został mianowany administratorem parafii Wieruszów, skąd 5 listopada 1887 r. przeniesiono go na probostwo do Kraszewic w dekanacie wieluńskim oficjalacie kaliskim.
Na tej ostatniej parafii dokończył budowę miejscowego kościoła parafialnego. Jego wzniesienie w latach 1882-87 prowadził ks. Piotr Kobyliński. Popadł jednak w konflikt z parafianami i został przeniesiony do Godziesz.
W Kraszewicach ks. Gutman naraził się poważnie władzom carskim za namawianie ludności, aby żądała wprowadzenia języka polskiego do pracy kancelaryjnej w gminie Kuźnica Grabowska. Naczelnik Powiatu wieluńskiego 29 grudnia 1905. powiadomił gubernatora kaliskiego że pod wpływem proboszcza parafii Kraszewice, powiatu wieluńskiego księdza Piotra Gutmana, uchwałą gminy Kuźnica Grabowska z 27 listopada 1905 żąda całkowitego wprowadzenia do tego urzędu gminnego języka polskiego, także do sądu gminnego, do szkół powszechnych i do akt urzędu stanu cywilnego. Donosząc o powyższym, naczelnik dodawał, że usunięcie z Kraszewic księdza Piotra Gutmana albo jego zaaresztowanie wobec wpływu jaki ma na parafian, mogłoby wywołać niepożądane następstwa, dlatego prosił o wezwanie go do Kalisza i wydanie tam odpowiedniego zarządzenia.
W dwa lata po tych wydarzeniach zmarł 4 stycznia 1907 r. w Kraszewicach. Pełnił funkcje proboszcza w Kraszewicach przez 19 lat. Był także kanonikiem honorowym Kolegiaty Kaliskiej. Został pochowany na cmentarzu w Kraszewicach.
Bibliografia biogramu:
S. Karwowski, Grabów w dawnej ziemi wieluńskiej, Poznań 1890, s.11
P. Kubicki, Bojownicy kapłani za sprawę Kościoła i ojczyzny w latach 1861-1915, cz. 3, t. 2, s. 19. 
W. Wlaźlak, Organizacja i działalność Konsystorza Foralnego Piotrkowskiego w latach 1819-1918, Częstochowa 2009 Tekst biogramu zgłoszony do kolejnej edycji Słownika Biograficznego Południowej Wielkopolski

Kraszewickie nagrobki z historią (2) - Jan Kanty Wierzbicki (1786-1828)
Obok kaplicy ks. Wawrzyńca Malinowskiego stara żeliwna tablica upamiętnia Jana Kantego Wierzbickiego (26.10.1786 - 24.11.1828).  Właścicielem dóbr starostwa grabowskiego po ks. Michale Hieronimie Radziwille został na początku XIX w. Atanazy hr. Raczyński. W latach 20-tych XIX wchodzącymi w skład starostwa dobrami Kuźnica Grabowska zarządzał dzierżawca (posesor) Jan Kanty Wierzbicki. Dzierżawcy mieszkali w dworze w Kuźnicy Grabowskiej i właśnie tam Jan Kanty zmarł 23 listopada 1828 roku.
 
Wierzbiccy pobrali się w Giżycach w 1820 roku.
Parafia katolicka Giżyce wpis 1 / 1820
6 lutego 1820 we wsi Ostrów Kaliski Wielmożny Imć Pan Jan Kanty Wierzbicki młodzian lat 32 Wójt Ostrowa Kaliskiego z  przyległościami we wsi Ostrowie Kaliskim mieszkającym syn szlachetnych Imć Panów Marcina i Mariany ze Slaskich w Praszce mieszkających zawarł związek małżeński z Imć panną Marianna Ochanowską lat 20 córką szlachetnych urodzonych imć Państwa Romana i Magdaleny Ochanowskich posesorów wsi Ostrowa Kaliskiego z przyległościami.
Tablica nagrobna dzierżawcy kuźnickiego majątku to najstarsza pamiątka materialna z I połowy XIX w, jaka pozostała na cmentarzu w Kraszewicach. Poniżej akt zgonu Jana Kantego Wierzbickiego.
Po śmierci J. Wierzbickiego r. wdowa Marianna z Kochanowskich Wierzbicka w 1839 hutę w Czajkowie i 2 huty w Kuźnicy Grabowskiej wydzierżawiła Samuelowi Boruchowi Lindauowi, dzierżawcy 2 fabryk żelaznych w Lipiu i Dankowie.
 


Kraszewickie nagrobki z historią (3) - ks. Wawrzyniec Malinowski (1810-1872)
STARANIA TROSKI ZAWODY TU SWOJE KOŃCZĄ SWOBODY 
Wawrzyniec Malinowski, urodził się 10 sierpnia 1810. Święcenia kapłańskie przyjął w 1835. W roku 1848 był jeszcze wikariuszem w parafii Uników. W latach 1848-1854 był proboszczem w parafii Klonowa. Od 1854 pełnił funkcje proboszcza pobliskiej parafii Giżyce-Kraszewice.
             Był pierwszym samodzielnym proboszczem parafii Kraszewice (od 1867). Pod koniec jego życia; w 1871r. kościół w Kraszewicach został odnowiony i ustanowiono następujące odpusty: Aniołów Stróżów, Św. Katarzyny i Św. Rocha.
             Od 1872 był prałatem Kolegiaty Kaliskiej i archidiakonem Konsystorza Generalnego.
Zmarł 17 lutego 1872 w wieku 62 lat i został pochowany w kaplicy  na cmentarzu w Kraszewicach.

Kraszewickie nagrobki z historią (4) - Paulina Zarzycka (ok. 1850-1889)
Jednym ze uszkodzonych pomników na kraszewickim cmentarzu jest nagrobek Pauliny Zarzyckiej. Odczytując napis dowiadujemy się, że zmarła 27 lutego 1889 w wieku 38 lat pozostawiając męża Kazimierza z siedmiorgiem dzieci.

Dzięki Projektowi Poznań  (http://bindweed.man.poznan.pl/posen/search.php - parafia katolicka Cieszęcin, wpis 16 / 1871) wiemy więcej o osobach z nagrobka.
Małżonkowie zawarli ślub w Cieszęcinie w 1871r. Paulina Bronisława Stefania Jaromirska w dniu ślubu miała 21 lat. Jej rodzicami byli: nieżyjący już Wojciech Jaromirski i Otylia z Denetrelów.
Małżonek Kazimierz Zarzycki w dniu ślubu miał 22 lata a jego rodzicami byli Edward Zarzycki i Waleria z Pilchowskich.
Na zdjęciach kaplica i tablica nagrobna  z cmentarza w Kraszewicach.

Kraszewickie nagrobki z historią (5) - ks. Władysław Gumiński (1857-1922)
Parafia Kraszewice - sto lat temu (1912)
Parafia Kraszewice pw. św Piotra i Pawła i św. Katarzyny została erygowana w 1866r. Zamieszkiwało ją w 1912 r. 7894 wiernych. Administratorem parafii od 1907 był ks. Władysław Gumiński, ur. 27 stycznia 1857, wyświecony w 1880r. Ksiądz Władysław Gumiński dokończył budowę kościoła w stylu gotyckim z bogatą polichromią, zamontował organy, wykonał także ogrodzenie cmentarza. Funkcje wikariusza pełnił od 1910 r. ks. Dominik Jarzębiński, urodzony 4 sierpnia 1883, wyświęcony w 1909 r. Ks. Gumiński zmarł w 12 listopada 1922 r. i został pochowany na cmentarzu w Kraszewicach. Nagrobek ks. Władysława Gumińskiego (1857-1922) Żródło: Catalogus Ecclesiarum et Utriusque Cleri tam Saecularis quam Regularis Dioecesis Vladislaviensis seu Calissiensis pro Anno Domini 1913
Kraszewice, p. SS. Petri et Pauli Apli ac S. Catharina VM. lapid. an. 1866 aedif.
 sumptu parochianorum; n. a 7,894. Adm. Wlad. Gumiński, 27 Jan. 1857, 80, 07.Vic. Dom. Jarzębiński, 4 Aug. 1883, 09,  10

Nagrobki giżyckie

Ks. Augustyn Konstanty Skwierczyński proboszcz giżycki w latach 1893-1901

(nagrobek po renowacji -2021)
Na cmentarzu w Giżycach znajduje się ponad stuletni nagrobek proboszcza giżyckiego ks. Augustyna Konstantego Świerczyńskiego.
Urodził się 6 lutego 1836r w Sieciechowie. Był synem Wojciecha i Zofii z domu Trzebińskiej. Szkołę średnią ukończył w Radomiu. W 1857 r wstąpił do zakonu reformatów w Siennicy koło Mińska. Święcenia kapłańskie przyjął w 1862. 
Należał do zakonu reformatów wywiezionym po kasacie zakonów z Płocka do Włocławka. W styczniu 1865 poprosił biskupa o przyjęcie do pracy w diecezji.  Zgodę na sekularyzacje uzyskał w Rzymie w 1875 roku. Początkowo pełnił funkcje wikariusza  we Włocławku,  potem w Boleszczynie i Słupcy. Od 1872 roku posługiwał na samodzielnych parafiach w Spicymierzu, Górce Pabiańskiej, Wygięzłowie i Malanowie.
Był proboszczem w Giżycach od 19 grudnia 1893 roku. Wtedy to nastąpiła zamiana: ks. Augustyn Skwierczyński z Malanowa i ks. Emiljan Dąbski z Giżyc jeden na miejsce drugiego jak informowała Gazeta Świąteczna.
W skład parafii wchodziły wówczas: Giżyce, Świerczyna, Ostrów, Mączniki, Renta, Dębicze, Zaleśna i Zagórna kol., Pieczyska, Kiełpin, Skrzynki, Zawada, Palaty, Podgrabów, Wirginki, Kłysze, Racławice, Szmaje, Kopeć, Ilskie. Na terenie parafii działała szkoła w Ostrowie Kaliskim
Ks. Augustyn Konstanty Skwierczyński zmarł  20 grudnia 1901  r. Na nagrobku napisano że zmarł w wieku 67 lat. Faktycznie miał 65 lat.
Bibliografia:
1. Ks. Michał Marian Grzybowski, Postawa Wincentego Chościak-Popiela, biskupa płockiego, wobec kasaty klasztorów z 1864 r. w jego diecezji (w) Studia Płockie, tom XI/1983
2. Ks. Wojciech Frątczak, Duchowieństwo dekanatu tureckiego w świetle zarządzenia bpa Aleksandra Bereśniewicza z 6 III 1884 r., Włocławek 2011 (w) Teologia i Człowiek nr 18 (2011)
3. ECCLESIARUM ET UTRIUSQUE CLERI TAM SAECULARIS QUAM REGULARIS
DIOECESIS WLADISLAVIENSIS SEU CALISSIENSIS
PRO ANNO DOMINI 1896
4. Gazeta Świąteczna: R. 14, 1894, no 8 (686) .