Strony

16 maja 2020

220 lat spichlerza dworskiego z Kuźnicy Grabowskiej


Kuźnicki spichlerz został uwieczniony na rycinie wybitnego grafika kaliskiego i regionalisty p.Władysława Kościelniaka http://www.info.kalisz.pl/grafika/img047.htm
(w) Władysław Kościelniak, Piękno Ziemi Kaliskiej, Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
1989, Wydanie I Internetowe, Krzysztof Płociński,  marzec 1998


Dorosło już nowe pokolenie, które nie pamięta spichlerza w krajobrazie Kuźnicy Grabowskiej. Warto przypomnieć ten wycinek z dziejów dziedzictwa kulturowego naszego regionu. Jego budowa związana jest z szeregiem inwestycji jakie na przełomie XVIII i XIX poczynił ks. Michał Radziwiłł w starostwie grabowskim. Zacznijmy od wyjaśnienia czym był spichlerz. Był to budynek do przechowywania zapasów zboża.  Przez pierwsze 150 lat taką właśnie pełnił funkcje, będąc integralną częścią majątku w Kuźnicy Grabowskiej. W 1863 roku dwukrotnie obozowali w nim powstańcy.

KATALOG ZABYTKÓW SZTUKI W POLSCE,  z 1958 ( udostępniła p. Magdalena Jeziorna) tak opisywał ten zabytek:
Spichlerz dworski. Zbudowany 1800. Odnowiony 1953-54. Drewniany konstrukcji zrębowej. Na rzucie prostokąta. Od frontu podcień wsparty na sześciu profilowanych słupach z zastrzałami. Wnętrze podzielone czterema słupami. Dach czterospadowy gontowy.  Odrzwia z data budowy na nadprożu, w nich drzwi klepkowe. W okienkach kraty kowalskiej.

                Poniżej archiwalne zdjęcia spichlerza przesłane przez p. Andrzeja Padewskiego











W latach 1980 - 1995 roku służył miejscowemu społeczeństwu jako izba regionalna, w której znajdowały się krosna, hełmy żołnierzy niemieckich, przyrządy do mielenia zboża, stare radia, instrumenty muzyczne, żelazka na duszę, itp. W zimie 1995 roku dach spichlerza zawalił się pod ciężarem śniegu.

Spichlerz z Kuźnicy Grabowskiej został zmontowany w latach 1996-99 ze środków Generalnego Konserwatora Zabytków WKZ-Kalisz, na terenie Oddziału Literackiego MOZK –Dworek Muzeum Marii Dąbrowskiej w Russowie ( gmina Żelazków, powiat kaliski). Przekazanie obiektu muzeum nastąpiło 24 września 1999 roku.
 Uczniowie naszej szkoły zwiedzili spichlerz już po rekonstrukcji (około 2000) 

 W  lutym 2013 z okazji 150 rocznicy powstania styczniowego prof. nadzw. dr hab. inż. Zdzisław Małecki prezes Polskiego Towarzystwa Inżynierii Ekologicznej  Ziemi Kaliskiej zainstalował obok spichlerza tablicę upamiętniającą bitwę powstania styczniowego pod Kuźnica Grabowską. 



Muzeum M. Dąbrowskiej w Russowie k/Kalisza – Spichlerz z Kużnicy Grabowskiej, w którym nocowali powstańcy styczniowi 24/25/26.02.1863r
  fot. Zdzisław Małecki (2013)
Stan obecny wraz z opisem możemy zobaczyć na portalu skanseny.net
"Spichlerz folwarczny z 1800 roku ze wsi Kuźnica Grabowska. Budynek szerokofrontowy o konstrukcji zrębowej z łączeniem naroży na "rybi ogon" mieszanej z łątkową. Od frontu podcień wsparty na sześciu słupach. Dach czterospadowy kryty gontem. Fundament z rudy darniowej."

15 maja 2020

Kto był kim w Kraszewicach i Skrzynkach w 1935 roku


Kraszewice 19.03.1934

Właściciele ziemscy w gminie
Gmina : Skrzynki
Miejscowość względnie nazwa majątku: Skrzynki Las
Właściciel względnie dzierżawca majątku: Bronikowski Leon i Halina
Obszar w ha około: 191
Lasów: 191

Gmina : Skrzynki
Miejscowość względnie nazwa majątku: Podgrabów
Właściciel względnie dzierżawca majątku: Dubel Jan
Obszar w ha około: 64

Gmina : Skrzynki
Miejscowość względnie nazwa majątku: Bolki- Choiny
Właściciel względnie dzierżawca majątku: Swiderski Tadeusz
Obszar w ha około: 248
Gruntów ornych, łąk i pastwisk : 64
Ogrodów:184

Wykaz duchowieństwa w  parafiach rzymsko-katolickich
Kraszewice –dekanat wieruszowski – ks. proboszcz Kepski Leon
                                                           ks. wikariusz Cieślak Leon

Gmina Skrzynki z siedzibą w Kraszewicach
Wójt – Gracz Franciszek, Sekretarz – Adamek Stanisław
Poczta- Kraszewice, Telefon –Kraszewice 2, 5392 mieszkańców, 7629 ha ziemi


Nauczyciele szkół powszechnych w gminie
Skrzynki - Dowbenko Aleksander, Wajgebauer Bronisław, Olkówna Justyna
Dębicze - Urbańska Klementyna
Kraszewice – Leon Nalepa, Dowbenkówna Antonina, Górecki Kazimierz, Jacoszek Bolesław, Wodzińska Marta, Pawelec Piotr

Urzędy pocztowo-telegraficzne i Agencje
Kraszewice  - do wszystkich Urzędów i Agencji – połączenie telefoniczne

Kasa Stefczyka –Kraszewice
Spółki wodne –Kraszewice

Związek Rezerwistów – koła powiatowe
Kraszewice -Maliszewski Antoni, Kwieciński Józef, Gracz Józef
Skrzynki- Ozucz Seweryn, Podemski Józef, Jacaszek Bolesław

Ochotnicze Straże Pożarne
Kraszewice gm. Skrzynki: prezes: Nalepa Leon, sekretarz – Podemski Józef, skarbnik – Budkiewicz Witold, naczelnik – Plewiński Władysław
Skrzynki: prezes – Dowbenko Aleksander, sekretarz – Neugebauer Bronisław

Liga Obrony Powietrznej Państwa – koło miejscowe
Kraszewice: Buźkiewicz Witold, ks. Cieślak J., Podemski J., Adamek St.

Towarzystwo popierania budowy publicznych szkół powszechnych koła w powiecie
Kraszewice gmina Skrzynki: prezes – Gracz Franciszek, sekretarz – Pawelec Piotr, skarbnik – Górecki Kazimierz
Skrzynki koło 146: prezes – Dowbenko Irena, sekretarz – Pawelec Piotr, skarbnik – Dowbenko Aleksander

Oddziały Związku Strzeleckiego
Kraszewice gm. Skrzynki: prezes – Skalec Władysław, vice prezes – nalepa Leon, sekretarz – Boryczka Stanisław, skarbnik – Lewiński Antoni, ref. Wych. Ob. – Górecki Kazimierz

Związek Harcerstwa Polskiego
Komenda Hufca Harcerzy ZHP w Wieruszowie
Drużyna – Kraszewice Szkoła Powszechna: Opiekun – Nalepa Leon, kierownik – Pawelec Piotr

Stowarzyszenia Polskiej Młodzieży Męskiej
Kraszewice gm. Skrzynki: prezes – Krzak Józef, sekretarz – Jangas Jan, skarbnik - Ciomek Stefan, naczelnik – Ciomek Stefan, patron – ks. Cieślak Piotr

Stowarzyszenia Polskiej Młodzieży Żeńskiej
Kraszewice gm. Skrzynki: prezes – Kurtykówna Eleonora, sekretarz – Sikorówna Stanisława, skarbnik – Stępniówna Helena, naczelnik –, patron – ks. Cieślak Piotr

Powiatowy Komitet Pomocy Ofiarom Powodzi
Gminny Komitet - Skrzynki
Adamek Stanisław – sekretarz, Buźkiewicz Witold –aptekarz, ks. Cieślak Józef, Dębski Piotr –młynarz, Dowbenko Aleksander – kierownik szkoły, Grzyb Stefan- rolnik, Gracz Franciszek - wójt, Heliński Wojciech – rolnik, Jangas Józef naczelnik rej., Jachowicz Kazimierz – kierownik agencji pocztowej, Krawczyk Wojciech – rolnik, Musierowicz Feliks –komendant posterunku, Nalepa Leon – kierownik szkoły, Podemski Józef – z-ca sekretarza, Szlachta Antoni – rolnik, Sommer Jerzy – restaurator, Szmaj Stanisław –rolnik.
Wydział wykonawczy : przewodniczący - Franciszek Gracz
Sekretariat: sekretarz – Jachowicz Kazimierz, skarbnik – Buźkiewicz Witold
Adres biura: Zarząd Gminny, gm. Skrzynki w Kraszewicach, telefon: Kraszewice nr 2

Aptekarze:
Kraszewice: Buźkiewicz Witold

Wykaz Jarmarków i targów i powiecie
Kraszewice: Wtorek po 14 tym każdego miesiąca

Wykaz świąt parafialnych:
Kraszewice na św. Piotra i Pawła 29 czerwca
                        Na św. Katarzynę 25 listopada

Źródło:Wilczyński Władysław, Informator wieluński, data powstania dokumentu: 1935, adres wydawniczy: Wieluń : [s.n.], 1935 (Wieluń : J. Jędrzejewski)