Dworski Park Krajobrazowy w Kużnicy Grabowskiej

CUDZE CHWALICIE, SWEGO NIE ZNACIE

 Park dworski w Kuźnicy Grabowskiej o powierzchni 1,44 hektara został ustanowiony Rozporządzeniem Wojewody kaliskiego z dnia 29 kwietnia 1987r. Park ten jest pozostałością po parku założonym prawdopodobnie w pierwszej połowie XIX w. przez ówczesnego właściciela dóbr kuźnickich hrabiego Anastazego Raczyńskiego. Z tego okresu pochodzą pierwsze wzmianki o parku. W 1884r. dobra kuźnickie przeszły w ręce rodziny Oxnerów. Na dobra te składał się zespół dworski z folwarkiem, gorzelnią i młynem. Dworek usytuowany był w pięknym parku. Do parku prowadziła droga dębowa, która odchodziła od drogi głównej Grabów - Lututów.

Aleja ta powstała pod koniec XIX w. choć nie w całości przetrwała do dnia dzisiejszego. Park swoją świetność zawdzięcza Sewerynowi Oxnerowi, który ze swych licznych podróży przywoził rozmaite sadzonki drzew i krzewów. Park został ukształtowany jako kompozycja modernistyczna o charakterze krajobrazowym, z układem promienistych szerokich alei przechodzących przez rozległe trawniki i zwarte masywy drzew oraz krzewów. W latach międzywojennych naturalny drzewostan stanowiły gradowe gatunki liściaste. Należą do nich występujące do dziś drzewa: buk pospolity, lipa drobnolistna, klon zwyczajny, dąb szypułkowy, brzoza.
O pochodzeniu wymienionych gatunków świadczą wymiary potwierdzające zaawansowany wiek drzew, np. dąb szypułkowy rosnący na dziedzińcu starego dworu (obecnie siedziba muzeum).

Pomnik przyrody – dąb Sewerynek 2004

Dąb szypułkowy

Do dnia dzisiejszego w kolekcji dendrologicznej kuźnickiego parku przetrwało siedemnaście gatunków i odmian drzew. Większość z nich to dojrzałe, czy wręcz sędziwe drzewa o walorach pomnikowych.

Popiersie Fryderyka Chopina w parku dworskim (1962)

Park otacza zabytkowe budowle rezydencji Oxnerów sięgające końca
XIX w., z tego też okresu prawdopodobnie pochodzi piękna aleja cypryskowo -
żywotnikowa ( na zdjęciu z 2004r),

dąb szypułkowy, sosna wejmutka, modrzew europejski,

 dąb czerwony, buk pospolity, jesion wyniosły, lipa drobnolistna, cyprysik groszkowy,
żywotnik olbrzymi, iglicznia trójciemiowa, świerk pospolity, brzoza brodawkowata,
robinia akacjowa.
 

Pomniki przyrody

Drzewa w sąsiednim „parku dworskim” - dwa dęby szypułkowe oraz modrzew to pomniki przyrody. Umieszczono na nich odpowiednie znaki, informujące, iż są to zabytki przyrody.

Te wiekowe drzewa stoją tuż obok dworku, należącego kiedyś do rodziny Ireny Oxner, żony twórcy polskiego elementarza Mariana Falskiego, który zapewne nie raz wypoczywał w ich cieniu.

Dąb „Józef”, upamiętnia powstańca styczniowego Józefa Oksińskiego, „Marian” prof. Mariana Falskiego, a modrzew „Długosz”  średniowiecznego założyciela Kuźnicy Grabowskiej.

Największe wrażenie robi ponad 300-letni dąb o nazwie Sewerynek na pamiątkę właściciela majątku Seweryna Oxnera szwagra Mariana Falskiego (zdjęcie z 2005).

INFORMACJA WIELKOPOLSKIEGO WOJEWÓDZKIEGO KONSERWATORA ZABYTKÓW
 Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych w 2009 r.
 11. Kuźnica Grabowska, gmina Kraszewice, po-wiat ostrzeszowski Park dworski krajobrazowy Nr rejestru: 746/Wlkp./A, decyzja z dnia 12 maja 2009 r.