Szlachecki zajazd na Kuźnicę roztożyńską (później grabowską) 26 kwietnia 1605 i Głuszynę (1612)

Wszyscy pamiętamy ostatni zajazd na Litwie z "Pana Tadeusza". Szlacheckie zajazdy miały miejsce również u nas. Na początku XVII wieku, grabowski starosta Zaremba pozazdrościł majątku Pawłowi Rostodze oraz Małgorzacie Rostożynie z Głuszyny. Gdy Rostoga zaskarżył starostę do sądu w Ostrzeszowie za uniemożliwianie mu produkcji węgla drzewnego dla huty, Zaremba wraz ze swoimi sługami i chłopami z Kraszewic najechał w 1605 roku Kuźnicę i częściowo zniszczył urządzenia huty.

„Nazajutrz, po św. Marku, gdy (Rostoga) z domu odjechał do Ostrzeszowa na sądy na termin, który miał z tymże panem starostą, wtenczas Jegomość pan Zaremba z sługami swemi najechał na Kuźnicę i ze wszystkimi chłopy z Kraszewic. Tamże gwałtownie kazał porąbać  hutę kuźniczą i z kominami miechy kuźnicze, także koło dynarskie porąbano i w niwecz wszystko obrócono. Słupinę koło dworu tego to Pawła Rostogi porąbano, wrota na słupiach  i  z słupami porąbano i wywrócono, młynika połowicę odarto i piwnice część, na ostatek i dwór kazał rozrąbić także i ognia rozkazał przynieść, zapalić, aliż żona tego to Pawła Rostogi wyszedłwszy, prosiła dla Boga, chwytając pana starostę za nogi, żeby się upamiętał, a więc nie psował...” Starosta zarekwirował woły Rostogi, nawet wypożyczone, zabraniając kuźnikowi uprawiać rolę.

W 1612 roku starosta w jeszcze gorszy sposób potraktował Małgorzatę Rostożyną w Głuszynie, mimo że wdowa stawiała dzielną obronę. Podczas najazdu, pachołkowie starosty podpalili stodoły i spichlerze, w których znajdowało się 600 korcy zboża i 20 wozów siana. Zniszczyli także urządzenia hutnicze, a robotników wcielił starosta do swojego poddaństwa. Skargi Rostożyny w szlacheckim sądzie nie przyniosły skutku. Huta w Kuźnicy funkcjonowała jeszcze w XVII stuleciu.

Marcin Krobanowski (1734 - po 1789)

 Marcin Krobanowski urodził się w 1734 w Szydłowie w parafii Kazimierz. Jego rodzicami byli Michał i Joanna z Dobieckich.

Tłumaczenie dzięki www.genealodzy.com

Szydłowo chrz. 25 XI dziecko: Marcin (3 imion) [na tym wycinku strony widać tylko jedno imię] rodzice: wielmożnie urodzony pan Michał Krobanowski i wielmożna Joanna z Dobieckich Krobanowska, jego żona chrzestni: wielebny ksiądz Krzysztof Pienicki, kanonik regularny laterański, proboszcz kazimierski; urodzona panna Marianna Wolska chrzcił: pobożny i przewielebny Teofil, franciszkanin reformat

Filmowe epitafia dla ks. Franciszka Strugały

Wpisując się w "Rok ks. Franciszka Strugały" uczniowie naszej szkoły zapoznają się na lekcjach historii z życiem i męczeństwem Sługi Bożego oraz tworzą clipy filmowe upamiętniające tę postać. Poniżej kilka prac ucz. kl. VIII: Kingi Korzańskiej, Marty Sobczak i Kariny Pietrzak oraz tekst okolicznościowy wygłoszony podczas mszy z okazji 80. rocznicy śmierci kapłana (2 kwietnia 2022).

Sługa Boży ks. kpt. rez. Franciszek Strugała (1904 - 1942 r. ) - Proboszcz kraszewicki, Męczennik Dachau

Testament przekazany w obozie przez śp. ks. Franciszka Strugałę brzmiał: „powiedz moim parafianom, że moje cierpienia i śmierć w obozie ofiarowałem za moją parafię, za wszystkich moich parafian, że modliłem się za nich.”

Franciszek Strugała urodził się 23 marca 1904r. w miejscowości Jaworzno k/Wielunia. Rodzice prowadzili własne gospodarstwo rolne w Jaworznie. Po ukończeniu szkoły powszechnej w rodzinnej wiosce rozpoczął naukę w gimnazjum w Częstochowie i Włocławku. W roku 1925 wstąpił do Seminarium Duchownego we Włocławku a następnie kontynuował naukę w Krakowie.

Święcenia kapłańskie przyjął 9 czerwca 1929 r z rąk biskupa Teodora Kubiny w Częstochowie.

Posługiwał następnie w parafiach w Dankowie, Bęczkowicach, Częstochowie, Zawierciu, Wieluniu, Strzemieszycach.

W czerwcu 1937 r. otrzymał nominację na administratora parafii Kraszewice w dekanacie wieruszowskim, a w dniu 30 kwietnia 1938 r. został mianowany proboszczem tejże parafii. Ks. Strugała podjął prace remontowe na plebanii podnosząc ją o piętro. Nie zdołał jednak dokończyć prac przed wybuchem wojny. Zaraz w pierwszym roku swego pobytu w Kraszewicach zyskał sobie zaufanie miejscowych wiernych. Za zgodą władzy diecezjalnej piastował stanowisko radnego w radzie gromadzkiej i gminnej.

Ksiądz Franciszek Strugała posiadał wojskowy stopień  kpt. rez.; mianowany został kapelanem rez. dnia 28 kwietnia 1939r. (ze starszeństwem od 1 stycznia 1939r.).

Po wybuchu wojny pod okupacją niemiecką z terenów włączonych do Warthegau (Kreis Velun) wszyscy kapłani zostali wywiezieni do obozu koncentracyjnego w Dachau. Większość z nich zamordowano. Na terenie powiatu wieluńskiego pozostała tylko jedna parafia w Rudzie k. Wielunia.

Proboszcz parafii Kraszewice ks. Franciszek Strugała został aresztowany przez Niemców 6 października 1941r. Kronika parafii podaje „Z chwilą aresztowania proboszcza kościół został zamknięty i zapieczętowany. W tym czasie został doszczętnie ogołocony, sprofanowany poprzez rozsypanie Postaci Eucharystycznych od stopni ołtarza do zakrystii”.

    Wg relacji rodzinnej (p. Andrzej Franczyk) żandarmi ostrzegli wcześniej ks. Strugałę, o aresztowaniu. Prawo kanoniczne zezwalało na opuszczenie parafii w chwilach zagrożenia życia. Ks. Strugała powiedział jednak, że przysięgał iż ołtarza nie opuści. W nocy ci sami żandarmi, którzy go ostrzegli, już nie byli tacy „przyjaźni”, bo nie pozwolili mu nawet zabrać ciepłej odzieży a była wtedy wczesna, zimna jesień. W tą pamiętną noc ks. Strugała poszedł do kościoła modlić się i właśnie spod ołtarza zabrali go żandarmi (przekaz rodzinny siostry księdza Heleny, która mieszkała wtedy na parafii w Kraszewicach).

Kościół parafialny zdewastowano. Księdza Strugałę osadzono w obozie przejściowym w Konstantynowie.  30 października 1941r. został wywieziony do obozu koncentracyjnego w Dachau (nr obozowy 28313). Podczas obozowego życia i nieludzkich cierpień w obozach niemieckich w Konstantynowie, a zwłaszcza w Dachau, pozostał wierny kapłaństwu Chrystusowemu. Wyczerpany do ostateczności nieznośnymi warunkami obozowymi w zimie i wiosną 1942 r. (Wielki Post) bardzo ciężko zachorował. Na skutek doznanych tortur zmarł z wycieńczenia i bólu śmiercią męczeńską 2 kwietnia 1942 roku w wieku 38 lat.

Nagrobek symboliczny ks. Franciszka Strugały znajduje się na cmentarzu w Kraszewicach

Uroczyste rozpoczęcie procesu beatyfikacyjnego odbyło się w katedrze włocławskiej w dniu 26 stycznia 1992 r. o godz. 15.00. Od tego momentu zamordowanym kapłanom, wyznaczonym do procesu beatyfikacyjnego, oficjalnie przysługiwał tytuł Sługa Boży. 

Już po zakończeniu zbierania dokumentów i działalności trybunału rogatoryjnego nadeszła informacja, przekazana przez siostrę zakonną Eleonorę Ciomek pochodzącą z parafii w Kraszewicach, iż po zakończeniu wojny (prawdopodobnie w 1949r.) przybył do Kraszewic ks. Biskup z Włocławka, były więzień Dachau. Wizyta jego była prywatna i podczas niedzielnej sumy wygłosił kazanie, w którym wyjaśnił że musiał tu przybyć, aby wypełnić testament przekazany mu w obozie przez śp. ks. Franciszka Strugałę.  Brzmiał on prawie dosłownie: „powiedz moim parafianom, że moje cierpienia i śmierć w obozie ofiarowałem za moja parafię, za wszystkich moich parafian, że modliłem się za nich.”

W dniu 13 czerwca 1999 r. ks. Franciszek Strugała został oficjalnie ogłoszony jako Sługa Boży.

Można prywatnie modlić się za wstawiennictwem ks. Franciszka i wspominać zwłaszcza w dniu rocznicy urodzin 23 marca i śmierci 2 kwietnia 1942 oraz 29 kwietnia – Dzień Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego w czasie II wojny światowej oraz 13 czerwca 1999 r. kiedy ks. Franciszek Strugała został oficjalnie ogłoszony jako Sługa Boży.

Czy kraszewicki proboszcz ks. Franciszek Strugała zostanie ogłoszony Błogosławionym ?

Niedziela częstochowska 44/2000" pisała … w stosunku do innych męczenników Dachau zostały rozpoczęte procesy beatyfikacyjne. Są to: Sługa Boży ks. Stanisław Ogłaza, zamordowany 24 maja 1942; Sługa Boży ks. Stefan Jarzębski, zamordowany 6 maja 1942; Sługa Boży ks. Franciszek Strugała, zamordowany 2 kwietnia 1942."

 

Świdłowscy ze Stróży

 Świdłowscy ze Stróży 

Marcin Świdłowski i Anna Gąsiorowska (pochodząca z parafii Kazimierz) zawarli ślub 21 lipca 1723 r. w  Kolegiacie w Łowiczu  

W 13 marca 1732 roku urodził się ich syn Romuald Jan. Ojciec był ekonomem stróżkim. Ojcem chrzestnym został Wielmożny Aleksander Walewski wojewoda warcki a matką chrzestną jego córka Zuzanna Walewska. 

Narodziny

1732

Romuald Jan Swidłowski (Marcin Anna)

Stróża Stróża Uwagi: szlachta  

Data urodzenia: 13.03.1732 r. Miejsce przechowywania ksiąg: 

Archiwum Archidiecezjalne w Łodzi 

90-458 Łódź,  ul. ks. I. Skorupki 3

Miejsce przechowywania ksiąg: 39/1723 Archiwum Diecezjalne w Łowiczu 99-400 Łowicz, ul. Stary Rynek 19 A 

Stróża – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie pajęczańskim, w gminie Rząśnia.

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom XI, 410

S. , wś i folw. nad rzką Niecieczą, pow. noworadomski. gm. Rząśnia, pow. Chabiclice, odl. 25 w. od Radomska, posiada kościół fil. , krochmalnie, młyn wodny. Wś ma 26 dm. , 252 mk. ; folw. 8 dm. , 60 mk. W 1827 r. 21 dm. , 152 mk. W 1876 r. fol. S. rozl. 1869 gr. or. i ogr. mr. 693, łąk mr. 263, past. mr. 202, lasu mr. 635, nieuż. mr. 76; bud. mur. 16, drewn. 19; plodozm. 12pol. , las nieurządzony, pokłady torfu. Wś S. os. 33, mr. 145; wś Grabek os. 20, mr. 215; wś Scięgno os. 17, mr. 1. 34; wś Zabrzezie os. 32, mr. 70. Według podania pomieszczonego w Herbach Paprockiego S. należała do liczby wsi nadanych wychodźcy czeskiemu Wrszowcowi przez Bolesława Krzywoustego. W 1552 r. mieszka w S. Sicmkowski por. Siemkowice i płaci od 9 osad. i 5 łanów, młyna Pawiń. , Wielkp, II, 284. Łany kmiece dawały dziesięcinę arcyb. gnieźn. , folwarczne zaś plebanowi w Sulmierzycach. W 1690 r. Jan Koryciński, dziedzic S. , i jego żona Elżbieta z Koniecpolskich, wznieśli kościół drewniany, stanowiący początkowo filię Sulmierzyc, lecz następnie przez arcyb. Radziejowskiego zamieniony na kościół parafialny. Do parafii należały wsi Stroża i Grabek. W 1715 r. Aleksander Walewski, dziedzic wsi, wzniósł nowy kościół drewniany, konsekrowany 1731 r.

19 października 1733 roku urodziła się moja 5 x prababcia Jadwiga po mężu Krobanowska

Narodziny 

1733 Jadwiga Swidłowska (Marcin Anna) Stróża Stróża Uwagi: szlachta  

Data urodzenia: 19.10.1733 r. Miejsce przechowywania ksiąg: 

Archiwum Archidiecezjalne w Łodzi  90-458 Łódź,  ul. ks. I. Skorupki 3 

Wszystkie informacje genealogiczne dzięki Geneszukacz wyszukiwarka nazwisk w bazach PTG (genealodzy.pl)

Prosna - średniowieczne pochodzenie nazwy rzeki

Znawca etymologii słowiańskiej prof. B. Byliński podaję, że rzeka Prosna lub Przosna w średniowieczu wzięła swoje imię od prosa, które porastało dolinę tej rzeki.

Proso jest jedną z najdawniej uprawianych roślin. W Europie było dawniej powszechnie uprawiane, później straciło na znaczeniu. Uprawiane jest głównie na kaszę jaglaną i mąkę.

Rzeka Prosna po części swojej długości służyła jako drogowskaz Szlaku Bursztynowego dla kupców rzymskich, prowadzący do wybrzeży Bałtyku.

W polskiej piosence ludowej "Uciekła mi przepióreczka", przepióreczka ucieka w proso.

Poniżej kilka informacji o naszym regionie i rzece Prośnie z XIX wieku.

Źródło: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom IX, s.59 - 60

Źródło fot. Proso zwyczajne - Medianauka.pl

Pożegnanie śp. Andrzeja Janego

(zdjęcie z 1989 roku przesłane mi przez śp. Andrzeja dwa tygodnie temu)

Andrzej Jany (12.12.1963- 22.03.2022) 

Społeczność Szkoły Podstawowej im. Kardynała Karola Wojtyły w Kuźnicy Grabowskiej (dyrekcja, nauczyciele, pracownicy, uczniowie wraz z rodzicami) z głębokim żalem żegna swojego byłego nauczyciela i dyrektora śp. Andrzeja Janego. Kierował naszą  placówką (szkołą i przedszkolem) w latach 90-tych XX wieku, w trudnym okresie budowy nowego budynku szkolnego. 

Z wykształcenia historyk i informatyk (wdrażał technologię informatyczną na terenie naszej gminy), a z zamiłowania muzyk często uświetniający uroczystości i spotkania towarzyskie grą na akordeonie i  innych instrumentach. Był świetnym organizatorem wycieczek, które przybliżały młodzieży piękno naszej ziemi ojczystej. Przyjazny wszystkim, pogodny i życzliwy. Takim Go zapamiętamy.

Przez wiele lat nasze drogi splatały się ze sobą i trudno jest uwierzyć, że to już przeszłość. Żadne słowa nie są w stanie oddać naszego bólu po stracie.

Będzie nam Ciebie brakowało, Twojej skromności, pomocnie wyciągniętej dłoni, dobrych rad, a także ciepła i pozytywnego nastawienia do wszystkich nas, którzy mieliśmy zaszczyt z Tobą współpracować. Spoczywaj w spokoju. 

Aktualizacja (2023)

Nagrobek śp. Andrzeja Janego

Lądowanie samolotu w Muchach (1929)

 Przyczynek do historii awiacji w naszym regionie.

Źródło: Goniec Sieradzki niezależny dziennik dla wszystkich stanów R. 2, nr 201[i.e.210] (11 września 1929)