Ks. Władysław Gumiński- proboszcz parafii Kraszewice w latach 1907-1922

To chyba dobry czas na powrót do przerwanego cyklu o zmarłych proboszczach kraszewickiej parafii. Niech to będzie wirtualny spacer po cmentarzu w Kraszewicach. Kapłani towarzyszyli życiu lokalnej społeczności będąc jej przewodnikami i duchowymi opiekunami. Odc. 5

 Administratorem i proboszczem parafii Kraszewice w latach 1907-1922 był ks. Władysław Gumiński.

 portret ks. Władysława Gumińskiego

Urodził się 27 stycznia 1857r jako syn Jana i Teofili z Chodubskich dziedziców części wsi Drzewoszki Wielkie w parafii  Bedlno pow. kutnowski.

 akt urodzenia Władysława Gumińskiego

Wyświecony został w 1880 r. Po święceniach pełnił funkcję wikariusza w Kowalu. W 1881 został wikariuszem przy katedrze we Włocławku, archiwistą konsystorza generalnego włocławskiego oraz  wice kustoszem katedry i prefektem męskiego progimnazjum prywatnego we Włocławku.

 Przegląd Katolicki. 1881.03.24 R.19 nr 12

W latach 1887-1907 duszpasterzował parafii pw. Matki Bożej w Rudzie, gdzie znajduje się
„obraz i cały ołtarz restaurowany w roku 1898 staraniem proboszcza ks. Władysława Gumińskiego przez Edmunda Sakorskiego wraz z jego pomocnikiem Piotrem Kubarskim – pozłotnikiem z Piotrkowa.”
Od 1907 w Kraszewicach. Ksiądz Władysław Gumiński dokończył budowę kościoła w stylu gotyckim z bogatą polichromią, zamontował organy, wykonał także ogrodzenie cmentarza. Był założycielem i pierwszym prezesem Ochotniczej Straży Pożarnej w Kraszewicach a w roku 1918 założycielem i prezesem OSP w Kuźnicy Grabowskiej.

 Zarząd OSP Kraszewice w roku 1919

W roku 1917 r. nastąpiła kolejna reforma sieci dekanatów. Według rozporządzenia diecezjalnego opublikowanego w Kronice Diecezji Kujawsko - Kaliskiej nr 1 (Rok 11) ze stycznia 1917 r.
dla dekanatu wieruszowskiego obejmującego parafie: Wieruszów, Cieszęcin, Kraszewice, Lututów, Naramice, Sokolniki, Walichnowy, Węglewice; ks. kan. Władysława Gumińskiego mianowano dziekanem.

podpis ks. Wł. Gumińskiego pochodzący z księgi metrykalnej

W posłudze duszpasterskiej pomagał mu od 1910 r. wikariusz ks. Dominik Jarzębiński (urodzony 4 sierpnia 1883, wyświęcony w 1909 r.).
Ks. Gumiński zmarł w 12 listopada 1922 r. i został pochowany na cmentarzu w Kraszewicach.  

Nagrobek ks. Władysława Gumińskiego (1857-1922)
fot. Magdalena Jeziorna (2017)

Bibliografia:
1. Catalogus Ecclesiarum et Utriusque Cleri tam Saecularis quam Regularis Dioecesis Vladislaviensis seu Calissiensis pro Anno Domini 1913

(Kraszewice, p. SS. Petri et Pauli Apli ac S. Catharina VM. lapid. an. 1866 aedif.

sumptu parochianorum; n. a 7,894. Adm. Wlad. Gumiński, 27 Jan. 1857, 80, 07.Vic. Dom. Jarzębiński, 4 Aug. 1883, 09,  10)

 2. Wiek : gazeta polityczna, literacka i spółeczna. R. 15, 1887, nr 173 s.3
3.  Przegląd Katolicki. 1881.03.24 R.19 nr 12

Netografia:

http://www.swwojciech.pl/index.php?option=com_content&view=section&layout=blog&id=10&Itemid=94 (stan na 20.05.2017)

http://kraszewice.osp.org.pl/index.php/historia (stan na 20.05.2017)

http://www.osp.com.pl/Wielkopolskie/ostrzeszowski/Kraszewice/OSP-Kuznica-Grabowska/o-nas/nasza-historia (stan na 20.05.2017)

http://www.kuriaczestochowa.pl/archidiecezja/sanktuaria/618.html (stan na 20.05.2017)

Zdjęcia archiwalne: Elżbieta Kędzia (zbiory OSP w Kraszewicach)

Ks. Stanisław Sapota - proboszcz parafii Kraszewice w latach 1945-1953

"Wystarczyła Ci sutanna uboga..."

  Pielgrzymka parafii Kraszewice na Jasnej Górze z księdzem Sapotą - 1948

 

 Ks. Stanisław Sapota ur. 15.09.1909 r. Pochodził z Sosnowca. Święcenia przyjął w 1936 roku. Pełnił funkcje wikariusza w Borownie w latach 1936 - 1938 r. a po 1938 w parafii Grodziec. Jego wojennych losów dotychczas nie ustaliłem.

Z dniem 1 marca 1945r. objął posługę w parafii Kraszewice.Tak opisał dzieje parafii kraszewickiej w okresie okupacji i po jej zakończeniu  (odpis z archiwum parafialnego - 26.11.1952 )

Po wybuchu wojny w roku 1939 i aresztowaniu kapłanów w powiecie wieluńskim również proboszcz Kraszewic ks. Franciszek Strugała został aresztowany . Wywieziono go następnie do obozu koncentracyjnego w Dachau  gdzie zmarł 2 kwietnia 1943 roku. ( ten zapis  wyjaśnia dlaczego na tablicy poświęconej księdzu Strugale jest błąd ). Z chwilą aresztowania proboszcza kościół został zamknięty i zapieczętowany. W tym czasie został doszczętnie ogołocony, sprofanowany poprzez rozsypanie Postaci Eucharystycznych od stopni ołtarza do zachrystii. Pod koniec wojny kościół został zamieniony na obóz dla Żydów, którzy ponad  2 miesiące byli całkowicie izolowani od świata. Po ich wywiezieniu kościół ponownie zamknięto. Po ukończeniu działań wojennych w powiecie wieluńskim dekretem Biskupa Ordynariusza dr. Teofila Kubiny został mianowany administratorem parafii ks. Stanisław Sapota, który przybył do Kraszewic 1 marca 1945 roku.

      Po oczyszczeniu wnętrza Kościoła rozpoczęła się normalna Służba Boża. Ciężkie to były chwile, czego dowodem niech będą fakty;  np.  w roku 1945 w  Wielkim Poście w Grobie P.J. wystawienie odbyło się w monstrancji z drewna wykonanej przez miejscowego stolarza  p. Saganowskiego, natomiast melchizedech wykonany został z łuski od kuli. Puszka do rozdzielania Komunii Świętej była szklana a kielich przerobiony z lichtarza na świece. 

( melchizedech - podstawka w monstrancji, zwykle w kształcie półksiężyca, podtrzymująca hostię )

Uroczystość I komunii św.  (około 1947)
Na zdjęciu ks. Stanisław Sapota oraz p. Władysław Jura ( pomagający przygotować dzieci do I Komunii Sw.)

Jednak dzięki ofiarności i zrozumieniu parafian wszelkie braki usunięto. Zaopatrzono kościół w szaty i naczynia liturgiczne. Zakupiono  także komplet ławek do kościoła, a w odlewni dzwonów we Wrocławiu zakupiono 2 nowe dzwony. Następnie  przystąpiono do wykończenia plebani, którą jeszcze przed wojną podniósł o piętro ks. prob. Strugała, który nie mógł dokończyć budowy. Wykończono więc całe I piętro, dając wewnętrzne ściany i tynki, schody, podłogi, okna, piece  i taras. Parter uporządkowano zwłaszcza salę parafialną i scenę. Po skanalizowaniu plebani i jej uprzedniej elektryfikacji ( energii elektrycznej bezpłatnie udziela  Józef Zabiegała.) zakończono remont. Budynki gospodarcze pokryto dachówkami, założono 1300 metrów bieżących siatki drucianej na cmentarzu i jako ogrodzenie ogrodu plebańskiego. Sad założony w latach 1945-46 stał się prawdziwa ozdobą parafii.

Po opuszczeniu parafii Kraszewice był proboszczem ( 1953-66) w Chełmie, w parafii pw. św. Mikołaja BW. Następnie ks. Stanisław Sapota duszpasterzował w Lututowie od 1966 do 1970 roku. Jego staraniem założono w kościele elektryczne ogrzewanie i zainstalowano zegar. Wieża kościelna została pokryta blachą a plebania odmalowana. Później powrócił do Sosnowca, do  parafii Chrystusa Króla w Sosnowcu Klimontowie gdzie zmarł w 1984 r. W czasie jego proboszczowania w latach 1970-84 ogrodzono plac kościelny i cmentarz oraz wyremontowano świątynię. Powszechnie znany jest fakt sprzedaży wygranego na loterii samochodu na potrzeby parafii. 
Pochowany na Cmentarzu parafii św. Tomasza Apostoła w Sosnowcu - Pogoni
Upamiętniony został w 2002 roku w klimontowskiej świątyni,  słowami  zapisanymi na kamieniu: "Wystarczyła Ci sutanna uboga. Człowiekowi wielkiego serca ks. Stanisławowi Sapocie za pomoc w szukaniu drogi do Boga - wdzięczni oazowicze".

Bibliografia:

archiwum parafialne ( wypis )

http://www.niedziela.pl/wydruk/9942/nd

elenchusy

Krótki biogram ks. Stanisława Sapoty ze strony parafii Lututów

"Kolejnym proboszczem parafii Lututów (1966 – 1970) był ks. Stanisław Sapota. Urodził się on 15 września 1909 r. w Sosnowcu. W 1931 r. został klerykiem Częstochowskiego Seminarium Duchownego w Krakowie i święcenia kapłańskie przyjął 21 czerwca 1936 r. Duszpasterzował jako wikariusz w parafiach: Grodziec, Borowno i Będzin, następnie został proboszczem w parafii Kraszewice, a później w Chełmie. Zniechęcony problemami z władzą komunistyczną w tejże placówce oraz dużą ilością prac gospodarskich poprosił biskupa o zmianę. Chciał pracować z parafii miejskiej, jednak władza ludowa nie wyraziła na to zgody, w związku z czym został on proboszczem w Lututowie. Zastał parafię dobrze zorganizowaną i uporządkowaną, zarówno pod względem gospodarczym, jak i duchowym, co było zasługą poprzedniego proboszcza.

Ks. Sapota nie był jednak tu proboszczem długo, bo jedynie 4 lata, ponieważ po kilku latach władze komunistyczne zgodziły się na miejską parafię dla niego. W 1970 r. przestał więc duszpasterzować parafię Lututów i został proboszczem w Klimontowie 3 czerwca 1970 r. Zmarł 14 listopada 1984 r."

Materiały zaczerpnięte z pracy magisterskiej  mgra Tomasza Ślęzak

za Duszpasterze i ich współpracownicy – Parafia św. Apostołów Piotra i Pawła w Lututowie (parafialututow.pl) dostęp na 22.06.2023

Z czasów duszpasterzowania ks. Sapoty zachowała się m.in. pamiątkowa płyta chodnikowa z 1948 r.

Betonowa tabliczka to fragment starego bruku, który znajdował się dawniej wokół kościoła w Kraszewicach. Sama płytka znajdowała się w bramie i informowała o dacie powojennego położenia płytek chodnikowych na kościelnym dziedzińcu.

W 2003 r. zainstalowano oświetlenie iluminacyjne oraz wymieniono stare płyty betonowe na starobruk  i wtedy ówczesny kościelny pozostawił płytkę z datą na pamiątkę obok kamienia węgielnego świątyni.

To również fragment naszego dziedzictwa materialnego. Tabliczka ma blisko 70 lat niesie z sobą pewną informację historyczną, która nie zapisana zniknie w pomroce dziejów. Warto zachować ją dla potomnych.

Fotografie i informacja dot. tabliczki  p. Magdalena Jeziorna