Strony

8 września 2025

Piotr Śmiatacz (1899-1941) - ofiara niemieckich żandarmów z posterunku w Kuźnicy Grabowskiej

Piotr Śmiatacz (w źródłach także Smiatacz) urodził się w 1899 roku w rodzinie Marcina Śmiatacza (ur. ok. 1855) i Franciszki z domu Kędzierskiej (ur. ok. 1862). Mieszkał w Giżycach Starych, w powiecie kaliskim.

4 lutego 1921 roku, w wieku 22 lat, zawarł ślub kościelny z Ewą Zadką w Giżycach (gmina Grabów nad Prosną, powiat ostrzeszowski, województwo wielkopolskie). Małżeństwo doczekało się syna Józefa Śmiatacza, urodzonego 24 grudnia 1921 roku w Giżycach, który zmarł 8 września 1979 roku w rodzinnej miejscowości.

W czasie II wojny światowej został przeznaczony do deportacji do niemieckiego obozu koncentracyjnego Dachau. W listopadzie 1941 roku wysłano go transportem do obozu, jednak podczas drogi podjął próbę ucieczki z pociągu. Zdołał wydostać się, lecz wkrótce został schwytany i zamordowany przez żandarmów niemieckich.

27 listopada 1941 roku w Kraszewicach (pow. Grabów nad Prosną, woj. kaliskie) żandarmi z posterunku w Kuźnicy Grabowskiej zastrzelili w pobliskim lesie trzech Polaków – wśród nich był Piotr Śmiatacz. Jego ciało pochowano na miejscowym cmentarzu.

Był jedną z wielu ofiar polityki terroru prowadzonej przez okupanta niemieckiego wobec polskiej ludności cywilnej.

Źródła:

  • Rejestr miejsc i faktów zbrodni popełnionych przez okupanta hitlerowskiego na ziemiach polskich w latach 1939–1945. Województwo kaliskie, Warszawa 1984.

  • Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu, Kartoteka osób uznanych za zmarłe i zaginione, sygn. IPN Po 3/377/1, k. 95.