Czy kraszewicki proboszcz ks. Franciszek Strugała zostanie ogłoszony Błogosławionym ?
Niedziela częstochowska 44/2000" pisała … w stosunku do innych
męczenników Dachau zostały rozpoczęte procesy beatyfikacyjne. Są to:
Sługa Boży ks. Stanisław Ogłaza, zamordowany 24 maja 1942; Sługa Boży
ks. Stefan Jarzębski, zamordowany 6 maja 1942; Sługa Boży ks. Franciszek
Strugała, zamordowany 2 kwietnia 1942."
Franciszek Strugała urodził się
23 marca 1904r. w miejscowości Jaworzno k/Wielunia, ( obecnie powiat
Olesno, woj opolskie). Miał braci: Piotra, Andrzeja i trzy siostry Antoninę,
Katarzynę i Helenę.
(poniżej akt urodzenia Franciszka Strugały 23/1904 parafia Jaworzno)
Jaworzno 27/03/1904 o 13:00,
Ojciec: Paweł Strugała, rolnik, zam. w Jaworznie, lat 35,
Świadkowie: Nikodem Światowski 35, Józef Jabłonka 22, rolnicy zam. w Jaworznie,
Dziecko: chłopczyk, ur. 23/03/1904 o 17:00 w Jaworznie,
Matka: Teofila zd. Krawczyk, lat 32,
Imię na chrzcie: Franciszek,
Chrzestni: Antoni Głuch i Marianna Wicens(?).
Rodzice prowadzili własne gospodarstwo rolne w Jaworznie.
Po ukończeniu szkoły powszechnej w rodzinnej wiosce rozpoczął naukę w gimnazjum
w Częstochowie, z którego w późniejszych klasach przeniósł się do Liceum im.
Piusa X we Włocławku. Egzamin dojrzałości zdał w dniu 2 czerwca 1925 r. W tym
roku wstąpił do Seminarium Duchownego we Włocławku. Po pierwszym roku studiów
zwrócił się do biskupa częstochowskiego z prośbą o przyjęcie do Seminarium
Duchownego Diecezji Częstochowskiej w Krakowie. Biskup Zdzitowiecki wyraził
zgodę. Studia w Krakowie rozpoczął l października 1926 r., uczęszczając na II
rok Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Święcenia kapłańskie przyjął 9 czerwca
1929 r z rąk biskupa Teodora Kubiny. Uroczystość odbyła się w katedrze Świętej
Rodziny w Częstochowie. Do końca stycznia 1930 r. przebywał jeszcze w
Seminarium Duchownym, gdzie uzupełniał studia uniwersyteckie.
Po otrzymaniu święceń kapłańskich został
wysłany do pracy duszpasterskiej na czasowe zastępstwo w parafii Danków w dniu
24 czerwca 1929 r. Pracował tu w okresie miesięcy wakacyjnych, a po wakacjach
powrócił do Seminarium w Krakowie, kontynuując studia.
W dniu 25 stycznia 1930 r. został
wikariuszem w parafii Bęczkowice, skąd dojeżdżał
do Krakowa celem zakończenia studiów. Absolutorium uniwersyteckie otrzymał w
czerwcu 1930 r. W Bęczkowicach w 1930 założył oddział Katolickiego Stowarzyszenia
Młodzieży Męskiej, który po kilku latach już jednak nie działał.
W dniu 9 grudnia
1930 r. został mianowany prefektem etatowym w szkołach powszechnych w
Częstochowie. Pełnił wtedy funkcje nauczyciela religii szkoły elementarnej w
Częstochowie. Rezydował wówczas przy
parafii św. Zygmunta w Częstochowie. Po upływie roku został przeniesiony na
stanowisko wikariusza w Zawierciu z jednoczesną nominacją na prefekta
kontraktowego. W latach 1931-32 był wikariuszem parafii pw. Św. Piotra i Pawła
w Zawierciu a także nauczycielem religii
w prywatnej szkole handlowej Karczewskiej w Zawierciu. Później otrzymał
nominację w dniu 11 września 1933 r. na prefekta etatowego w Prywatnym
Gimnazjum Żeńskim w Wieluniu, a od 17 stycznia 1934 r. uczył religii także w
Szkole Dokształcającej. Pełnił funkcje wikariusza w parafii św. Michała
Archanioła, także nauczyciela religii w prywatnym gimnazjum w Wieluniu. W 1934
r. reaktywował w tym mieście Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej. Za
jego pobytu pracowało tam kilka kółek wychowawczych.
W tymże roku (1934) obejmuje wikariat w parafii p.w. św. Józefa w
Strzemieszycach i posługuje tam do połowy 1935 roku. Obok pracy duszpasterskiej
redagował wraz z miejscowym proboszczem ks. Mieczysławem Rogójskim dodatek
parafialny do Niedzieli.
Doceniając zaangażowanie w pracy w
stowarzyszeniach katolickich, zwłaszcza w stowarzyszeniach młodzieżowych,
biskup Kubina wyznaczył go w dniu 11 lipca 1935 r. do pracy w Diecezjalnym
Instytucie Akcji Katolickiej w Częstochowie. Od 31 lipca 1935 pełnił funkcje
Sekretarza Generalnego Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży w Częstochowie. Był
również asystentem Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Żeńskiej.
W czerwcu 1937 r. otrzymał nominację na administratora
parafii Kraszewice w dekanacie wieruszowskim, a w dniu 30 kwietnia 1938 r.
został mianowany proboszczem tejże parafii. W parafii p.w. św. AP. Piotra i
Pawła w Kraszewicach. mieszkał wówczas
jako emeryt ks. Leon Kempski. Ks. Strugała podjął prace remontowe na plebanii
podnosząc ją o piętro. Nie zdołał jednak
dokończyć prac przed wybuchem wojny. Zaraz w pierwszym roku swego pobytu w
Kraszewicach zyskał sobie zaufanie miejscowych wiernych. Za zgodą władzy
diecezjalnej piastował stanowisko radnego w radzie gromadzkiej i gminnej.
Ksiądz Franciszek Strugała posiadał
wojskowy stopień kpt. rez.; mianowany
został kapelanem rez. dnia 28 kwietnia 1939r. (ze starszeństwem od 1 stycznia
1939r.).
Po wybuchu wojny pod okupacją niemiecką z terenów
włączonych do Warthegau (Kreis Velun) wszyscy kapłani zostali wywiezieni do
obozu koncentracyjnego w Dachau. Większość z nich zamordowano. Na terenie
powiatu wieluńskiego pozostała tylko jedna parafia w Rudzie k. Wielunia.
Proboszcz parafii Kraszewice ks.
Franciszek Strugała został aresztowany przez Niemców 6 października 1941r.
Kronika parafii podaje „Z chwilą aresztowania proboszcza kościół został
zamknięty i zapieczętowany. W tym czasie został doszczętnie ogołocony,
sprofanowany poprzez rozsypanie Postaci Eucharystycznych od stopni ołtarza do
zakrystii”.
Wg relacji rodzinnej (p. Andrzej Franczyk)
żandarmi ostrzegli wcześniej ks. Strugałę, o aresztowaniu. Prawo kanoniczne
zezwalało na opuszczenie parafii w chwilach zagrożenia życia. Ks. Strugała
powiedział jednak, że przysięgał iż ołtarza nie opuści. W nocy ci sami
żandarmi, którzy go ostrzegli, już nie byli tacy „przyjaźni”, bo nie pozwolili
mu nawet zabrać ciepłej odzieży a była wtedy wczesna, zimna jesień. W tą pamiętną noc ks. Strugała poszedł do kościoła
modlić się i właśnie spod ołtarza zabrali go żandarmi (przekaz rodzinny siostry
księdza Heleny, która mieszkała wtedy na parafii w Kraszewicach).
Kościół parafialny zdewastowano.
Księdza Strugałę osadzono w obozie przejściowym w Konstantynowie. 30 października 1941r. został wywieziony do
obozu koncentracyjnego w Dachau (nr obozowy 28313). Podczas obozowego życia i
nieludzkich cierpień w obozach niemieckich w Konstantynowie, a zwłaszcza w
Dachau, pozostał wierny kapłaństwu Chrystusowemu. Wyczerpany do ostateczności
nieznośnymi warunkami obozowymi w zimie i wiosną 1942 r. (Wielki Post) bardzo
ciężko zachorował. Na skutek doznanych tortur zmarł z wycieńczenia i bólu śmiercią
męczeńską 2 kwietnia 1942 roku w wieku 38 lat.
Uroczyste rozpoczęcie procesu
beatyfikacyjnego odbyło się w katedrze włocławskiej w dniu 26 stycznia 1992 r.
o godz. 15.00. Od tego momentu zamordowanym kapłanom, wyznaczonym do procesu
beatyfikacyjnego, oficjalnie przysługiwał tytuł Sługa Boży.
Już po
zakończeniu zbierania dokumentów i działalności trybunału rogatoryjnego
nadeszła informacja, przekazana przez siostrę zakonną Eleonorę Ciomek
pochodzącą z parafii w Kraszewicach, iż
po zakończeniu wojny (prawdopodobnie w 1949r.) przybył do Kraszewic ks. Biskup z Włocławka,
były więzień Dachau. Wizyta jego była prywatna i podczas niedzielnej
sumy wygłosił kazanie, w którym wyjaśnił że musiał tu przybyć, aby wypełnić
testament przekazany mu w obozie przez śp. ks. Franciszka Strugałę. Brzmiał on prawie dosłownie: „powiedz moim
parafianom, że moje cierpienia i śmierć w obozie ofiarowałem za moja parafię,
za wszystkich moich parafian, że modliłem się za nich.”
Za jego postawę męczeńską Kościół
przyznał mu tytuł Sługi Bożego.
W dniu 13 czerwca 1999 r. ks. Franciszek Strugała
został oficjalnie ogłoszony jako Sługa Boży.
Publikacje:
Ks.
Franciszek Strugała napisał: Krótki rys historyczny Katolickich Stowarzyszeń
Młodzieży w Częstochowie. (W: Jednodniówka wydana z okazji Zjazdu Katolickiego
w l0-lecie istnienia diecezji częstochowskiej, Częstochowa 1936
Upamiętnienie
Na ścianie kościoła w Kraszewicach
mieszkańcy ufundowali tablicę pamiątkową
poświęconą ks. Franciszkowi Strugale. Widnieje na niej napis:
„Ty kapłanem na wieki.
KS. FRANCISZEK STRUGAŁA
PROBOSZCZ PARAFII KRASZEWICE
ZGINĄŁ W DACHAU DNIA 2.4.1943r.
WDZIĘCZNI PARAFIANIE”
Ks. Strugała został upamiętniony również
na pomniku ofiar I i II wojny światowej w Kuźnicy Grabowskiej. Jedna z ulic
Kraszewic nosi jego imię.
Opracował : Jerzy Krzywaźnia (
nauczyciel historii w Szkole Podstawowej im. Kardynała Karola Wojtyły w Kuźnicy
Grabowskiej) Rojów dnia 13.05.2013
Pragnę złożyć serdeczne
podziękowania P. Andrzejowi Franczykowi (krewnemu Sługi Bożego) za wspólne
odtwarzanie historii życia ks. Franciszka Strugały.
Bibliografia
1.
Związek J. Błogosławieni i słudzy Boży z Archidiecezji
Częstochowskiej, „Regina Poloniae", Częstochowa 1999
2.
Jacewicz W., Woś J. Martyrologium polskiego
duchowieństwa rzymskokatolickiego pod okupacją hitlerowską w latach 1939-1945,
t. 2,
3.
"SCHEMATISMUS UNIVERSI VENERABILIS CLERI SAECULARIS ET REGULARIS
DIOECESIS CZĘSTOCHOVIENSIS PRO ANNO DOMINI 1926." CZĘSTOCHOVIAE TYPIS F. D. WILKOSZEWSKI
z lat 1926, 1931, 1932, 1934, 1935, 1936
4.
Jednodniówka wydana z okazji Zjazdu Katolickiego w
10-lecie istnienia Diecezji Częstochowskiej s.35
(http://www.polona.pl/dlibra/doccontent?id=7179&from=FBC)
5.
Związek J. Katolickie stowarzyszenia społeczne w
diecezji częstochowskiej (1925-1939), Częstochowskie Towarzystwo Naukowe, 1994
6.
"KATALOG KOŚCIOŁÓW I DUCHOWIEŃSTWA DIECEZJI
CZĘSTOCHOWSKIEJ NA ROK 1939." CZĘSTOCHOWA 1939, NAKŁADEM KURII
CIECEZJALNEJ, DRUK F. D. WILKOSZEWSKIEGO. s. 109
7.
Kapelani wrześniowi : służba duszpasterska w Wojsku
Polskim w 1939 r. : dokumenty, relacje, opracowania : praca zbiorowa / pod
redakcją Wiesława Jana Wysockiego, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2001,
8.
Wykaz kapelanów, służących czynnie lub w rezerwie w WP
w okresie pokojowym w latach 1923-1939 (P-T)
http://www.ordynariat.wp.mil.pl/pl/378_11574.html ( dostęp na 13.03.2013)
9.
Malak, Henry M.
"Klechy" w obozach śmierci: wspomnienia byłego więźnia obozów w
Stutthof, Sachsenhausen, Dachau, SchwäbischGmünd, I. Rabsztyn, 1948,
10. Związek J. W
50. rocznicę śmierci bp. Teodora Kubiny Pierwszy Biskup Częstochowski (5)
http://www.niedziela.pl/artykul/1635/nd/Pierwszy-Biskup-Czestochowski-5 Edycja
częstochowska 10/2001( dostęp na 13.03.2013
11. Martyrologium
http://www.niedziela.pl/artykul/782/nd/Martyrologium Edycja częstochowska
44/2000 ( dostęp na 13.03.2013)