Kto prowadził biznes w Kraszewicach i Skrzynkach w 1926 roku?.

 Otwarcie wystawy rolniczej w Kraszewicach w 1934

Kraszewice i Skrzynki w 1926 roku w przedwojennej księdze adresowej w 1926 roku.

KRASZEWICE

Wieś, gm. Skrzynki, pow. Wie-    V-ge, commune de Skrzynki,
luń, sąd pok. Wieruszów, sąd      distr. de Wieluń, just. de paix
okr. Kalisz, 1968 mieszk. (8 km)  Wieruszów, tr. d’arr-t Kalisz,
Grabów nad Prosną. Młyny         1968 habilants (8 km) Gra-
                                                          bów. n. Prosną. Moulins

Apteki (pharmacies): Łempicki T.

Bednarze (lonneliers): Czerniakowski Jan – Czerniakowski Józ.

Bławaty (lissus)^. Zommer R.

Bydło – handel (march. de besliaux): Goldyn A.

Cieśle (charpentiers): Lasusiński L. – Luszczek J.

Kolonjalne towary (epiciers): Brzęcki J. – Bulka N. –Kraszewianka – Lipszyc W. – Rolthole H. – Sussek H.

Kołodzieje (charrons): Kolanek F. – Lar J. – Rzepecki F.

Kowale (forgerons): Gracz J. – Piskorski J.

Krawcy (lailleurs): Luberek F. –Sikora P. – Szmulewicz S.

Młyny (moulins): Grawinkowski F. – Naparty S. (wod.) – Stelmasiak S. – Zabiejała  M.

Murarze (macons): Krzak M. – Zawada J. – Zawada L.

Piekarze (boulangers): Brawata L.

Piwiarnie (brasseries-debit): Gracz S.

Rzeźnicy (bouchers): Goldyń M. – Karkoszka F. – Kurowski J. - Niedźwiedzki J. – Parusiński L. – Szmaj J.

Skóry (cuirs): Wolf L.

Stolarze (menuisiers): Czerniakowski W. – Gracz J. – Saganowski W.

Szewcy (cordonniers): Malinowski J.  – Małecki W. – Wysota A.

Wyszynk trunków (spiriueuz): Jangas K.

Zegarmistrze (horlogers): Jung A.  

SKRZYNKI

Wieś i gmina, powiat Wieluń,      V-ge et commune, distr. de 
Sąd pok. Wieruszów, sąd okr.      Wieluń, justice de paix Wie-
Kalisz, 506 mieszkańców (4 km)  ruszów, trib. d’arr-t Kalisz,
Grabów n. Prosną.                         506 habit. (4 km) Grabów   
                                                          n. Prosną.
Właściciele  ziemcy (proprietaires fonciers): Bronikowski L. – Dubiela Jan (Podgrabów) – Wichliński Wacł. (490).
Kowale (forgerons): Piskorski S.
Młyny (moulins): Dębski P.   

Organizacje strzeleckie naszego regionu w II Rzeczpospolitej

Związek Strzelecki z w okresie II Rzeczpospolitej zrzeszał pozaszkolną, przedpoborową młodzież, głównie wiejską i rzemieślniczą. Prowadził działalność w zakresie wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego. Podlegał Ministerstwu Spraw Wojskowych.


Oddziały i pododdziały Związku Strzeleckiego z powiatu wieluńskiego, liczba członków oraz członkowie zarządów

Poniżej znajdują się informacje dotyczące miejscowość (oddziały i pododdziały)  dalej rok, liczba członków i zarząd w danym roku - prezes (skrót: prez.), wiceprezes (wprez.), sekretarz (sekr.), skarbnik (skarb.), komendant (kom.) oraz wykonywany zawód

Czajków

III 1933: prez. Zaskurski Stanisław kierownik szkoły w Kuźnicy Grabowskiej, wprez. Arczewski Marian, sekr. Kwieciński Józef pomocnik sekretarza gminy, skarb. Arczewski Adam sekretarz gminy, kom. Zimny Józef nauczyciel

XI 1933: prez. Just Wilhelm wójt, administrator majątku, sekr. Kwieciński Józef, skarb. Zimna Alicja nauczycielka, kom. Zimny Józef

1934 (20): prez. Just Wilhelm, wprez. Górecki Antoni nauczyciel w Kuźnicy Grabowskiej, sekr. Kwieciński Józef, skarb. Maliszewski Antoni sekretarz gminy

1936 (18-24): prez. Gadomski Władysław nauczyciel w Mielcuchach

1937 (18): prez. Gadomski Władysław, sekr. Kwieciński Józef sekretarz gminy, Łuczak Franciszek kierownik szkoły w Mielcuchach, kom. Zielnica Ryszard nauczyciel

1938: prez. Nowak Stanisław kierownik szkoły, sekr. Skupiński Antoni kierownik Agencji Pocztowej, skarb. Kozioł Władysław wójt, inkasent Państwowego Zakładu Ubezpieczeń

1939 (18): prez. Nowak Stanisław

Kraszewice

1932: prez. Nalepa Leon kierownik szkoły, wprez. Skalec Stanisław, sekr. Strzyżewski Włodzimierz, skarb. Boryczka Stanisław nauczyciel

1934: prez. Skalec Władysław wójt, wprez. Nalepa Leon, sekr. Boryczka Stanisław, skarb. Lewiński Antoni sekretarz gminy

1936: prez. Nalepa Leon

1937 (18): prez. Nalepa Leon, sekr. Piasecki Stanisław sekretarz gminy, skarb. Duch Władysław kierownik Agencji Pocztowej, kom. Nowojewski Władysław właściciel sklepu

1939 (30): prez. Saganowski Bronisław

Kuźnica Grabowska

1936 (20),

1937 (20): kom. Rakowski Jan nauczyciel

1939 (29): kom. Altkamer Kazimierz

Mielcuchy

 1936 (28),

1939 (25): kom. Łuczak Franciszek kierownik szkoły

Istotną rolę w rozwoju działalności „Strzelca" odegrały w latach trzydziestych Towarzystwa Przyjaciół Związku Strzeleckiego. Dzięki składkom, darowiznom i pomocy w organizowaniu imprez dochodowych finansowano zakup niezbędnych przyrządów, mundurów, amunicji.
Koło Przyjaciół ZS gm. Kuźnica Grabowska z siedzibą w Czajkowie powstało 28 XI 1934 r., natomiast kolo PZS gminy Skrzynki z siedzibą w Kraszewicach działało od 30 XI 1934 r.

Przy oddziałach i pododdziałach istniały chóry. W swoim repertuarze posiadały głównie pieśni żołnierskie i powstańcze. W tym celu wśród strzelców rozprowadzano po przystępnej cenie Śpiewnik strzelecki. Zwracano również uwagę na podtrzymywanie folkloru, nie stroniono od utworów regionalnych.  Na przełomie 1938/39 r. działało w powiecie 14 chórów, w tym 2 żeńskie (w Praszce i Wieluniu), 4 mieszane (w Węglewicach, Czajkowie, Wieruszowie. Wójcinie) oraz 8 męskich (w Kiełczygłowie, Lututowie, Niżankowicach, Białej, Przedmościu. Kraszewicach, Praszce, Wieluniu)

Po utworzeniu w lutym 1937 r. Obozu Zjednoczenia Narodowego, wstępowały do niego prorządowe stowarzyszenia i organizacje, również oddziały Związku Strzeleckiego, np. już 27 lutego Czarnożyły i Osjaków, 18 marca Wieruszów, Ostrówek, Kraszewice.

Źródło: Jan Książek, Związek strzelecki w powiecie wieluńskim w latach 1921-1939, (w) Rocznik Wieluński 2 (2002) s. 81-122,

Mapa Kraszewic z 1936 na bibliotece cyfrowej Polona

https://polona.pl/item/kraszewice-pas-42-slup-26-i,NzUwMDUyNTE/

Miejscowosci naszego regionu - Klon

Początki Klonu sięgają XVIII wieku i są związane z tzw. kluczem kuźnickim.

W wieku XIX Kuźnica Grabowska jako osada przemysłowa, która z czasem nabrała też funkcji rolniczych stała się głównym ośrodkiem rozległych dóbr  i „stolicą” klucza kuźnickiego. W Kuźnicy istniał zespół dworski z folwarkiem, gorzelnią, browarem i młynem. W roku 1830 obszar dóbr kuźnickich wynosił ok. 40000 m..p. w większości lasów. W folwarku było 12 domostw i 90 mieszkańców  a we wsi 24 domy i 220 mieszkańców. W skład tych posiadłości wchodziły następujące  wsie: Czajków, Głuszyna, Helena, Klon, Kraszewice, Kuźnica Grabowska, Mielcuchy, Muchy, Palaty, Salamony i Smolarnia. 

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, tom IV,  s. 158 wydawany w latach 1880-1914 przynosi następującą informacje o Klonie:

Klon, kol., powiat wieluński, gm. Kuźnica Grabowska, par. Kraszewice, Odl. 36 w. od Wielunia, ma 26 dm., 312 mk,, 38 osad, 1152 mr. gruntu. 

Charakterystyka i historia wsi

Jest to dosyć duża wieś, rozrzucona wśród lasów. Dzieli się na następujące kolonie: Zadki, Klon, Niemce, Dziwińskie, Kopna i  Studziańskie. Wg przekazu ustnego przed rokiem 1939 istniała kolonia Niedźwiadek licząca 12 domów. W czasie II wojny światowej została spalona przez Niemców.

Wyżej wymienione kolonie rozbudowały się na ziemiach, które przed rokiem 1927 należały do majątku Kuźnicy Grabowskiej, którego właścicielem był Oksner. W roku 1927 rolnicy nabyli ziemie na własność. W roku 1934 mieszkała w Klonie 1 rodzina żydowska, 1 rosyjska, 1 niemiecka i 1 francuska.

W latach 80-tych wioska Klon została połączona z Czajkowem drogą asfaltową. Uruchomiono komunikację PKS. W latach 90-tych wybudowano w Klonie wodociąg i przeprowadzono telefonizację. Dzięki temu życie mieszkańców stało się o wiele łatwiejsze. 

Klon liczy obecnie  około 900 mieszkańców.

Oświata
Do roku 1925 dzieci uczęszczały do szkoły podstawowej w Czajkowie. Chętnych uczyć się było bardzo niewielu. Ludność miejscowa w tych czasach nie odczuwała potrzeby kształcenia się, dlatego szkołę podstawową ukończyło zaledwie kilka osób. Początek istnienia publicznej szkoły podstawowej w Klonie datuje się od 1 października 1926 roku. Liczyła ona wówczas 95 dzieci i mieściła się w budynku prywatnym. W roku szkolnym 1934/35 była już w Klonie pełna szkoła podstawowa licząca 6 klas i 179 uczniów.

W tamtym czasie działała w Klonie tylko jedna organizacja społeczna tj. Straż Pożarna.

W czasie II wojny światowej Niemcy doszczętnie zniszczyli wszelkie zbiory znajdujące się w szkole podstawowej. Nie pozostało nic. Szkoła przestała istnieć. Przeżycia związane z II wojną światową sprawiły, że ludzie zaczęli zupełnie inaczej myśleć. Całkowicie zmienił się stosunek do nauki, zaczęto dostrzegać znaczenie szkolnictwa. Zaraz po zakończeniu różnych działań społeczeństwo Klonu z własnej inicjatywy zaczęło organizować nauczanie dzieci. W roku 1949 oddano do użytku nowy i wygodny budynek szkolny. Szkoła podstawowa funkcjonowała tutaj do reformy 1999 roku, kiedy to krótko funkcjonowało w tym budynku gimnazjum w Czajkowie.  

Rzemiosło i handel

Podstawowe informacje dotyczące rzemiosła i handlu Klonie pochodzą z roku 1929.

Klon w 1929 roku liczył 781 mieszkańców. Handel bydłem prowadził tutaj Sz. Krowiarski a artykułami kolonialnymi A. Goldbart, C. Unikowska i M. Unikowska. Rzemiosłem trudnili się: A. Wróbel (cieśla), Fr. Baś (kowal), W. Gołdyn (krawiec), M. Pacyna (wiatrak).

Źródło: Księga Adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa; Annuaire da la Pologne (y Compris la V.L. de Dantzig)  (1929) s.854

W okresie II wojny światowej działała tu grupa desantowa partyzantki radzieckiej ( artykuł z Czasu Ostrzeszowskiego 8.09.2010 s.13

Obiekty kultury sakralnej w Klonie
 Klon w XVIII wieku należał do parafii Giżyce,  od 1872 do parafii Kraszewice a od 1919 do parafii Czajków.
W 1963 roku po usunięciu religii ze szkół na terenie parafii Czajków powstały cztery punkty katechetyczne: m.in. w Klonie - w domu Józefa Błaszczyka.
W 1965 Józef Błaszczyk z Klonu przyjął święcenia kapłańskie i w parafii odbyły się Prymicje. 
Ze względu na podeszły wiek proboszcza ks. Wodzisławskiego zadanie budowy kaplicy w Klonie otrzymuje wikariusz ks. Stanisław Mędera. Podczas wizytacji biskupiej w dniach 9-10 mają 1977 roku mogł pochwalić się kaplicą w stanie surowym, przykryta dachem, wytynkowaną i wybiałkowaną z instalacją elektryczną. Kaplica otrzymuje tytuł św. Antoniego przez ks. Bp. Franciszka Musiela. 

kaplica p.w. św. Antoniego w Klonie (fot.arch. 2010)

27 września 1987 r. odbyła się uroczystość ślubów wieczystych pochodzącej z Klonu siostry Marii Błaszczyk ze Zgromadzenia Sióstr Nazaretanek.

O przywiązaniu do wiary przodków mieszkańców świadczą liczne krzyże i kapliczki 

 

kapliczka w lesie (fot.arch. 2010)

Krzyż - Klon (Niemce)(fot.arch. 2010)

Krzyż - Klon (Niemce) (fot.arch. 2010)

Krzyż - Klon (Zadki)(fot.arch. 2010)

Krzyż - Klon (Zadki) (fot.arch. 2010)

Kapliczka - Klon (Niemce) (fot.arch. 2010)

Krzyż - Klon (Dziwińskie) (fot.arch. 2010)