Antoni Ptak/Ptakowski
(1785-1862)
Mój 4xpradziadek [1] Antoni Ptak urodził
się w 1785 roku w Pietraszowie [2] jako
syn Wawrzyńca (*ok. 1742- 1817) i Marianny z Dylów (* - +od 1785 do 1816).
Ojciec był
kowalem uderzającym w hucie Pawonków. Tam też przyszło na świat starsze rodzeństwo Antoniego: Wojciech (*05-04-1776 - +), Magdalena (*22-07-1778 - +), Mateusz (*05-09-1780 - +) oraz Szymon (*20-10-1781 - +).
Przed 1815 Antoni przybył do Kuźnicy Grabowskiej. Prawdopodobnie został sprowadzony do pracy w hutach i fabrykach żelaznych w starostwie grabowskim. W lipcu 1815 r. był kowalem a w 1816 frysierzem przy Fabryce Żelaznej w Kuźnicy Grabowskiej.
Przed 1815 Antoni przybył do Kuźnicy Grabowskiej. Prawdopodobnie został sprowadzony do pracy w hutach i fabrykach żelaznych w starostwie grabowskim. W lipcu 1815 r. był kowalem a w 1816 frysierzem przy Fabryce Żelaznej w Kuźnicy Grabowskiej.
W wieku 31 lat (11.02.1816)
zawiera związek małżeński [3] z 25-
letnią Teklą Szczygieł, córką Jana i Marianny Szczygłów rolników zamieszkałych
w Czajkowie. W chwili ślubu Tekla służyła w kuźnickim folwarku.
W 1821 Antoni pracuje już
jako kowal huty Żelaznej w Czajkowie. Przed 22 września 1822 obejmuje posadę
Majstra[4] Huty
Żelaznej w Czajkowie. To stanowisko sprawuje przez długie lata. Tu rodzą się kolejne dzieci: Antoni, Stanisław (*09-05-1821 - +24-01-1839), Pilarz Anna, Marianna (*21-07-1825 - +po 23-01-1842), Karol, Józef (*01-11-1827 - +19-08-1854), Józef /Ptak/ (*24-02-1831 - +po 17-09-1853) oraz Franciszka (*05-03-1834 - +)
Nie wiadomo kiedy Antoni
owdowiał. Nastąpiło to zapewne miedzy latami 1842 a 1853. W latach
40-tych Antoni zmienia lub zmieniono mu nazwisko na Ptakowski. Po raz pierwszy
nazwisko pojawia się w 1839 w akcie zgonu syna Antoniego. Później, w akcie z 1840r.
użyto jednak znowu nazwiska Ptak. W latach pięćdziesiątych sam Antoni i jego dzieci używają
nazwiska Ptakowski. Być może związane to było z wykształceniem się syna Kacpra
na księdza.
20 września 1853 roku Antoni Ptakowski zawiera
jako wdowiec drugi związek małżeński z 34-letnią panną Wiktorią Zelno, córką
zmarłych Jana i Eleonory Zelno. Z tego związku prawdopodobnie nie narodziły się dzieci. Antoni w wieku 68 lat pracował jako
frysierz w Czajkowie. W cztery lata później w wieku 72 (1857) pracował jeszcze jako kowal czajkowskiej huty.
Antoni Ptakowski zmarł[5] 18
sierpnia 1862 roku w Czajkowie jako komornik w wieku 77 lat. Pogrzeb odbył się
w Kraszewicach 20 sierpnia 1862 roku.
[1] Data urodzin została
ustalona na podstawie metryki urodzenia z 1785 parafii Pawonków. Do parafii
należały miejscowości: Pludry, Pietraszów, Zawadzkie, Łagiewniki
Małe, Skrzydłowice, Kośmidry, Gwoździany i Dzielna
[2] Pawonków (gmina Pawonków, powiat Lubliniecki).
Metryka do ślubu pochodziła z kościoła w Kośmiderach. Istnieją dwie wersje
pochodzenia nazwy miejscowości. Pierwsza wersja wywodzi nazwę od warsztatu
pracy tutejszych mieszkańców i języka niemieckiego, powszechnego na tych
terenach, czyli od „kuźnic”, które w języku niemieckim nazywano Schmiede.
Miejscowe przekazy ludowe dowodzą, że nazwa Kośmidry powstała z
połączenia słów „ku” „śmidom”, co w języku polskim znaczyć miało „ku kuźnicom”.
O kuźniczym rodowodzie Kośmider świadczy także znak umiejscowiony w pieczęci
gminnej. Herb, odpowiedni do nazwy, wyobraża lwa stojącego na tylnych łapach,
trzymającego w jednej przedniej łapie młot i uderzającego w kowadło. Taki herb
jest na pieczęci gminnej z początków XIX wieku i posiada napis Gemeinde
Koschmider Kreis Lublinitz.
[3] Akt S-31/1816 USC
Kraszewice. Świadkowie zaślubionego: Tomasz Majchrowski l.29 (szwagier) i Jan
Mayzly l.53 Majster obydwaj zamieszkali w Czajkowie przy Fabryce. Świadkowie zaślubionej:
Andrzej Czajka l.35 (brat cioteczny) i Jakub Korcik l.30 (szwagier) obydwaj
rolnicy z Czajkowa
[4] Akt U-123/1822 USC
Kraszewice Tekli Irzykowskiej. Antoni występuje jako świadek narodzin.
[5] Akt Z-77/1862 USC
Kraszewice. Świadkami zgonu byli Walenty Jangas (zięć) i Antoni Zelno gospodarze
z Czajkowa
