Kilka słów o hucie szkła w Jeziorkach

Huta szkła w Jeziorkach istniała co najmniej w latach 1852- 1876. W 1852 roku fabrykantami szkła byli Antoni Karpiński i Karol Net. W latach 1858-59 właścicielem huty był Oskar Bartz a szklarzem Józef Bajer (1839) i Michał Rindok (od 1857 do 1867).

Encyklopedia Powszechna Olgebranda z 1864 podaje, że w tym czasie w Kuźnicy Grabowskiej pracowała huta szkła produkująca butelki, szkło szybowe oraz tym podobne przedmioty, które w dużych ilościach są sprzedawane do Warszawy. Jej dokładna lokalizacja to tzw. Huta nieopodal wsi Jeziorki.

Na cmentarzu w Kraszewicach znajdują się nagrobki właścicieli huty: Hermanna Rochlitz (1813-1876) i jego żony Henryki z Tarczewskich (ok. 1815-1873).

W księgach metrykalnych parafii Kraszewice znajdujemy akty zgonu właścicieli szklanej huty.

26 stycznia 1873 stawili się Kazimierz Zadka lat 40 i Roch Jeziorek lat 45 rolnicy zamieszkali we wsi Jelenie oświadczyli że 23 stycznia o godzinie 8 rano zmarła w Hucie Szklanej Jeziorki Henryka Rochlitz właścicielka Huty Szklanej urodzona w mieście Kraków, zamieszkała w Hucie Szklanej Jeziorki w wieku 58 lat, córka zmarłych rodziców Ferdynanda (?) i Katarzyny z domu Grafosz (?)

Akt został spisany 14 lutego 1876 roku w Kraszewicach o godzinie 10 rano. Stawili się Roch Jeziorek lat 50 i Ignacy Łuszczek lat 40 rolnicy zamieszkali w Jeleniach i oświadczyli że 11 lutego o godz. 9 wieczorem umarł w Hucie Szklanej Herman Rochlitz właściciel Huty Szklanej Jeziorki urodzony w Christburgu ( w Szłońsku ?) Zamieszkały w Hucie Szklanej Jeziorki lat 63 wdowiec syn zmarłych rodziców Karola Fryderyka Rochlitza i jego żony Antoniny z domu Hantelman (?). 

Małżonkowie pobrali się we Włocławku w 1837 roku. Na podstawie Projektu Poznań znamy więcej faktów:

Parafia ewangelicka Włocławek, wpis 25 / 1837

• Ludwik Herman Rochlatz (25 lat) 
  ojciec: Fryderyk Rochlatz , matka: Antonina Hantelmann
• Karolina Dorota Henryka Lohbauer (20 lat)
  ojciec: Ferdynand Lohbauer , matka: Karolina Kalkner 
  
  Ich córka w 1857 zawarła ślub w Kraszewicach z Józefem Stefański
  Kraszewice (par. katolicka) - akt małżeństwa, rok 1857, Duplikat urodzeń, małżeństw i zmarłych
  Józef Stefański (31 lat) , rodzice: Kazimierz Stefański , Ludwika Mączyńska ,
  Emilia Rochlitz (23 lat) , rodzice: Ludwik Rochlitz , Henrychta Eherenffort ,
  Inne osoby występujące w dokumencie: Jan Sarnoski - świadek, Jan Niklitz - świadek
  Komentarz indeksującego: 35/1857 Pacyny Pustkowie
  
  
  

Ciekawe ogłoszenie dotyczące huty w Jeziorkach znajdujemy w Kurierze Warszawskim z 1876 roku:

Związane jest prawdopodobnie ze śmiercią właściciela huty Hermanna Rochlitza:

Kurjer Warszawski, 1876, nr 274
Ogłoszenia
Fabryka szkła będąca w pełnym ruchu, do sprzedania z wolnej ręki, na bardzo korzystnych warunkach. Bliższa wiadomość w Warszawie, w Kantorze olejarni parowej przy ulicy Hożej Nr 9, w Kaliszu w Składzie Szkła, p. M. Działowskiego, przy ulicy Wrocławskiej lub na miejscu, pod adr. Huta Szklana Jeziorki przez Błaszki i Giżyce (pow . wieluński).

Jeziorki odnajdujemy także w Skorowidzu Królestwa Polskiego, czyli Spis alfabetyczny miast, wsi, folwarków, kolonii i wszystkich nomenklatur w guberniach Królestwa Polskiego, oprac. i wyd. I. Zinberg, t. 1-2, Warszawa 1887.

Jeziorki - gubernia Kaliska, powiat Wieluński, gmina Kuźnica Grabowska, parafia Kraszewice

mapa z 1908 roku